Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü / Department of Turkish Language and Literature
Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/11413/6790
Turkish Language and Literature
Browse
Browsing Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü / Department of Turkish Language and Literature by Type "conferenceObject"
Now showing 1 - 20 of 46
- Results Per Page
- Sort Options
Publication Bir 16 yüzyıl Metninin Dili(2010) Türk, Vahit; 9466Publication Ali Şir Nevâyi’nin Divanlarındaki Türkçe ve Alıntı Sözcüklerin Sıklıkları(2019-10) Yeni, Emre Berkan; 107158Bir sözcüğün bir metnin içindeki kullanım miktarının diğer sözcüklerden daha fazla veya daha az olması ve dahi hiç kullanılmamış olması; dil bilimi, psikoloji ve sosyoloji çalışmalarına konu olmaktadır. Sıklık analizleri, uygulandıkları yere ve araştırmanın çerçevesine göre bir bireyin, bir grubun veya bütün bir toplumun söz dağarını, hangi nesnelere veya kavramlara düşünce dünyalarında daha fazla yer verdiklerini, önceliklerini vb. birçok veriyi ortaya koymaktadır. Bir yazar veya şairin düşünce dünyasını, duygularını, düşünüş biçimini de bu tür çalışmalarla belirlemek mümkün olmaktadır. Bu bildiride, Çağatay Türkçesinin önemli temsilcisi Ali Şir Nevâyî’nin Türkçe divanlarının taranmasıyla oluşturulacak sözcük havuzunda yer alan Türkçe ve alıntı sözcüklerin kullanım sıklıkları incelenecektir. Alıntı sözcük-Türkçe sözcük oranları, en sık geçen sözcüklerin miktarı, tekrar etmeyen toplam söz sayısı gibi veriler grafikler ile gösterilerek yorumlanacaktır.Publication Anlatı Şiir Yakınlaşması Bağlamında Cansever Şiiri(2008) Şahan, Kayhan; 107480Publication Aytmatov'un Eserlerindeki Çalışan Kadınlar; İnsan Kaynakları Yönetimi Açısından Bir İnceleme(2018-11) Kayhan, Shurubu; Demirkaya, Harun; 283044; 57405Bu çalışmada Aytmatovun eserlerinde ön plana çıkan çalışan kadınlar incelenmiştir. Kırgız Türklerinde kadın; eş,anne, dul veya genç kız olarak, yaşam mücadelesinin merkezinde olmuştur. Çalışmamıza konu kadınlar da ev işinde, çocuk bakımında, yaşlıların ve yaralıların bakımında, ailenin tarım ve hayvancılık işlerinde yoğun olarak çalışmaktadır. Kadınlar, yaşadıkları yerleşim biriminin ortak işlerinde ve kamu hizmetlerinde de görevlendirilmektedir.Savaş koşullarında erkeklerin askere alınması, geride kalanların iş yükünü oldukça arttırarak, kadınları çalışma hayatının sürükleyici gücü haline getirmiştir. Çalışan kadınların iş ve yaşam koşullarının incelenmesi, ayrıca edebiyat ile insan Kaynakları Yönetimi (İKY) arasındaki ilişkinin tespitini amaçlayan bu çalışma kaynak incelenmesi yöntemiyle yürütülmüştür. Aytmatov, doğayı, çevreyi, içinde yaşadığı toplumu, insanları, insanların yaşam mücadelesini ve çalışma zorunluluğunu iyi gözlemlemiştir. Yazarın çalışma hayatını ve çalışma hayatında kadınlara ilişkin sorunları da nesnel olarak gözlemlediği ve aktardığı da anlaşılmıştır. Bu nedenle yazarın eserlerinde iş hayatına ve ÎKY’ne ilişkin sorunları da bulmak ve tanımlamak mümkün olmuştur.Publication Buldan İlçesinde Kişi Adları(2006) Karpuz, Hacı Ömer; 6846Bildiri Giriş, İnceleme ve Bulgular, Değerlendirme ve Sonuç kısımlarından oluşmaktadır. İncelemede Denizliye bağlı Buldan ilçesi nüfusuna kayıtlı 39264 kişiye ait adlar evreninin %18 inin oluşturan 7261 kişi adından oluşan örneklem kullanılmıştır. Örneklem 1947-2005 yılları arasında beşer yıllık aralarla olmak üzere 13 yıla ait nüfus kayıtlarından çıkarılan adlardan oluşmuştur. Bunlardan 6520 kişinin tek, 729 kişinin iki ve 12 kişinin de üç adlı olduğu belirtilmiştir. Kişi adları sıklık, cinsiyet, kaynak dil ve yıllara göre ayrı ayrı değerlendirilmiş olup en sık kullanılan kız adlarının (ilk altısı) Fatma (256), Ayşe (222), Hatice (108), Ümmü (86) ve Meryem (84) ve Emine (80), erkek adlarının (ilk yedisi) Mehmet (285), Mustafa (192), Ahmet (162), Ali (157), İbrahim (121), Halil (93) ve Hüseyin (87) olarak belirlendiği, adların %55’inin Arapça, %25’inin Türkçe olduğu ve geriye kalan yaklaşık %20’sinin ise belirsiz ve başka dillere ait olduğu tespit edilmiştir.Publication Çağatay Türkçesi Metinlerinde Moğolca Öğeler(2019-10) Türk, Vahit; 9466Türkçe Moğolca dil ilişkilerini dönemlere ve bölgelere göre değerlendirdiğimizde Çağatay metinlerinin farklı bir durum sergilediği görülür. Çağatay dönemi metinlerinde Ttirkçenin önceki dönemlerinde rastlanmayan bazı Moğolca öğelerle karşılaşılır. Bu öğelerin Cengizlilerin hâkimiyeti sırasında Türkçeye girdiği düşünülmelidir. Bu dil öğeleri dışında Moğolların etkisiyle Türkler tarafından Uygur yazısının kullanımının yaygınlaştığı da bir başka husus olarak karşımıza çıkar. Bu dönem ve sonrasında Uygur yazısı hem Doğu Türklüğünde, hem de Bati Türklüğünde adeta yeniden canlanmış ve yer yer kullanılmıştır. Atabetü’l-Hakayık’ın Uygur alfabeli nüshaları, Kutadgu Bilig’in 1439 yılında Herat’ta bu harflerle istinsah edilmesi, başka bazı Uygur harfli eserlerle Fatih’in Uzun Hasan’a yazdığı mektuplarda bu alfabenin tercih edilmesi bu düşüncemizin kanıtları olarak gösterilebilir.Publication Çağatay Türkçesi Metinlerinin Aktarılması Üzerine(2019-10) Türk, Vahit; 9466Türkçenin tarihi metinlerini çağdaş lehçelere aktarırken yaşanan güçlüklerden biri, metni yazanın ve yazıldığı dönem insanlarının kültürünü ve davranış biçimlerini oluşturan şartlar ile metni yazanın kavram dünyasını anlayabilmek, sözlerin o zaman dilimindeki anlamlarını ve işlevlerini bilmek ve aksamaya yer vermeyecek biçimde karşılamaktır. Bu tür çalışmalarda bu sayılanların eksikliği aktarmalarda çeşitli yanlışlıklara yol açmakta, zaman zaman metni yazanın söylediğinin dışında farklı anlamalar görülmektedir. Ülkemizde Türklük Bilimi çalışmaları henüz metin yayınlarını tamamlayamadı, ancak son zamanlarda yetersiz olmakla birlikte, tarihi metinleri çağdaş dile aktarma çalışmaları da görülüyor. Türkiye dışındaki Türk ülkelerinin Türklük Bilimi alanı bu noktada bize göre biraz farklı bir yol izledi ve metinleri çeviri yazıyla aktarmak yerine çağdaş dile yaklaştırarak aktarmayı tercih etti. Bu tercihte pratik faydanın öne alındığı düşünülebilir. Türkiye’deki Türklük Bilimi geleneğinde ise önce bilimlik ölçülerle metin yayınları, daha sonra ise pratik faydaya yönelik çalışmalar yapıldı. Bu bildiride ülkemizde Çağatay Türkçesi metinlerinin çağdaş Türkiye Türkçesine aktarılması ve bu aktarmalarda karşılaşılan güçlükler, bu güçlükleri doğuran cümle yapıları üzerinde durulacak, birtakım aktarma önerileri yapılacaktır.Publication Çarhname’de Geçen Alıntı Sözcüklerin İşletimi(2019-09) Barikan Topçi, Çağla; 245872Geçmişten bu yana tarihi ve coğrafi açıdan geniş bir iklimde hüküm süren Türkçe, bu geniş iklimin doğal sonucu olarak coğrafi, dini, sosyo-kültürel vb. açıdan kendisine yakın gördüğü birçok dilden sözcük alışverişi yapmıştır. Geçmişe bakılacak olursa, Orhun yazı dili Gök Tanrı inancının dışında Uygurlar döneminde Maniheizm, Budizm gibi farklı dinlerin benimsenmesi sonucu, anlam dünyasını başka dillerden aldığı sözcüklerle farklılaştırmış, aldığı sözcükleri Türkçeleştirdikçe de kendisini zenginleştirmiştir. Aynı değişim, Türklerin İslamiyeti kabul etmeleri ile Karahanlılar devrinde de yaşanmıştır. Bu değişimi yazı dili ile takip edebildiğimiz metinlerde görmekteyiz. îslamiyete geçiş sürecinde, metinlerin içerisine Arapça, Farsça sözcükler girmiş böylece Türkçe kutsal saydığı ve kendisine yakın gördüğü pek çok alıntı sözcüğü içerisinde yüzyıllarca barındırmış ve kendisine mal etmiştir. Bu çalışmanın konusunu Çarhname’de kullanılan alıntı sözcükler oluşturmaktadır. Çarhname, XIV. yüzyılda, Ahmed Fakih tarafından kaleme alınmış, dini-tasavvufı niteliklikte bir kasidedir. Söz konusu eser, Eski Oğuz Türkçesi’nin Anadolu sahasında yazı dili olma serüveninde Türkçenin yapı taşlarından birisi olarak değerlendirilir. Dillerin yukarıda bahsedilen organik bağlarının sonucu olarak, Çarhname’de Türkçe sözcüklerin yanı sıra Arapça, Farsça kökenli alıntı sözcükler de belli oranda kullanılmıştır. Bu çalışmada söz konusu metindeki alıntı sözcükler sınıflandırılacak, bu sözcüklerin Türkçeye aktarılırken, nasıl işletildiği üzerinde durulacaktır. Kaynak dil ve hedef dil bağlamında, alıntı sözcüklerin hangi dilbilgisel yapılarla (ek, yardımcı eylem vs.) Türkçeleştirildiği sorusuna yanıt aranacaktır. Çalışmanın sonucunda, söz konusu sözcüklerin ve dilbilgisel yapıların kullanım sıklıklarının grafikleri oluşturularak Çarhname’nin anlam dünyası üzerinde farklı dillerin izleri sürülecektir.Publication Dil bilinci ve Türkçemiz(2000) KARPUZ, HACI ÖMER; 6846Publication Bir Edebiyat Terimi Olarak Metafor ve Kavramsal Alanı Üzerine(2010) Şahan, Kayhan; 107480Publication Efelik ve Zeybeklikle İlgili Terminoloji Üzerine Bir İnceleme(2013) Karpuz, Hacı Ömer; Gaddar, Zeliha; 6846; 32884Bildiride önce efe, zeybek, kızan ve yatak sözcükleri yapısal, anlamsal ve kökenleri bakımından ayrıntılı olarak ele alınmış, sonra efelerin yaşamlarıyla, kullandıkları eşya ve araçlarla ilgili sözcükler anlamları ve kökenleri bakımından değerlendirilmiştir. Efelik kurumunun Cumhuriyetin kuruluşu ile tarihe karıştığı, anılarının ise yaşatıldığı, bunlarla ilgili sözcük ve terimlerin çoğunlukla Türkçe oldukları, Arapça ve Farsçadan geçen sözcüklerin de Türkçeleştirildiği, efelikle ilgili terimlerin yalnızca bu alanla ilgili olmadıkları, başka alanlarda da terim olarak kullanıldıkları ve Türk dili ve kültürü bakımından son derece önemli oldukları belirtilmiştir.Publication Eski Gizem Yeni Muamma Mazmun'dan İmge'ye(2006) Şahan, Kayhan; 107480Publication Fikrimin İnce Gülü Romanında Nesnenin Mekana Dönüşüm(2018-10) Uğur, Güler; 245849Mekanın kurgu metinlerdeki önemi ve anlamı uzun zamandır roman kuramcılarının ve felsefecilerin odağındaki tartışma konularından biridir. Adalet Ağaoğlu’nun panoromik bir Türkiye tablosu çizdiği ve yarattığı karakterle dikkat çektiği Fikrimin İnce Gülü adlı romanda bir fetiş nesnesi olarak kullanılmış olan arabanın mekanlığı ve mekansallığı hakkında bir araştırma yapmaya çalıştık. Bu nesnenin yüklenen anlamlar ve metindeki kullanımını sayesinde bir mekana dönüşüp dönüşmediği incelenmeye çalışılmıştır.Publication Halikarnas Balıkçısı’nda Anadolu Efsanelerine Bakış ve Mitoloji Üzerine Birİnceleme(2018-09) Civalıoğlu Sevindik, Berna; 275469Publication Kadın ve İletişim(Pamukkale Üni. Fen-Edebiyat Fak., “Edebiyat ve İletişimde Kadın” Denizli-2001, 2001) Karpuz, Hacı Ömer; 6846Publication Kutadgu Bilig Örneği İle Türkçede Ana Yardımcı Fiil (er-).(2004) Türk, Vahit; 9466Publication Kutadgu Bilig’in Türk Edebiyatındaki İzleri(2019-09) Çelik, Yakup1069 - 1070 yılında Karahanlılar döneminde yazılan Kutadgu Bilig, Türk dünyasında sadece bir edebiyat metni olarak kalmamış, hem devlet büyüklerine rehberlik etmiş hem de şairler ve yazarların toplumsal duyarlılıklarına yön vermiştir. Rehber eserin dile getirdiği, devlet adamlığı, adalet, kanun, mutluluk, ahlâk, akıl gibi kavramlar; insanca bir arada yaşamanın, bir toplum ve millet olmanın temel olgularıdır. Duyarlı her yazar ve şair, içinde bulunduğu toplumda bu kavramlardaki sapmalar karşısında direncini ortaya koyar. Zamana uygun, kendince saptamalar yaparak tepki verir. Türk edebiyatında Yunus Emre, Mevlana, Hacı Bayram-ı Veli gibi ilk dönem bilgeleri ve Nabi, Nefı gibi divan şairlerinden sonra Namık Kemal, Mehmet Akif Ersoy, Ziya Gökalp, Nazım Hikmet, Rifat İlgaz, Attilâ İlhan gibi şairler ve yazarlar, bir bakıma kendi dönemlerinde Kutadgu Bilig’i güncellemiştir. Özellikle sosyal ve toplumsal değişim süreçlerinde, edebiyat, o dönemin parlayan şair ve yazarlarıyla üzerine düşen görevini yerine getirmiş, hem tarihe karşı sorumluğunu göstermiş hem de gençlere adalet, kanun, mutluluk, devlet yönetimi, özetle toplum sözleşmesi hakkında uyarılarda bulunmuştur.Publication Masalcı Şair Fıkracı Oğuz Tansel(2015) Kaya, Muharrem; 136784Publication Ö Fiili İle İlgili Ses ve Anlam Gelişmeleri(2014) Türk, Vahit; 9466Publication Olma Bildiren Eylemler İçin Bir Terim Önerisi Olgan Çatı(2004) Karpuz, Hacı Ömer; 6846
- «
- 1 (current)
- 2
- 3
- »