Mimarsız Mimari- Yaratıcı Pratikler Alanı Olarak Filistin Al-Shati Mülteci Kampı

Abstract

Yetmiş beş yıl sonra, Gazze Şeridi'ndeki Filistin mülteci kamplarının üst üste yığılmış çadırları, yoğun, hareketli kentsel ortamlara dönüştü. Bununla birlikte, kamplar, mekansal ve sosyal kapasitelerinden çok daha fazlasıyla aşırı yüklenmişti. Bu durum, zamanın uzamasıyla beraber, yer değiştirme ve göç sorunundan daha karmaşık sorunlara yol açtı. Mülteci kamplarında yaşamın tekrar tekrar örgütlenmesi başlıca bir problem haline gelmeye başladı. Bu çalışma, Al-Shati kampındaki mülteci evlerinde mimarsız mimarlık sorununu ve mekansal ortamı yaratıcı bir mimari pratik olarak analiz edip incelemektedir. Çalışma, yetmiş beş yıldır süregelen ancak geçici olarak tasarlanan bu evleri bugünkü haline getiren mimari faktörleri bulma girişimini anlatmakta, aynı zamanda Al-Shati kampındaki mülteci evlerinde somutlaşan sosyo-kültürel değerleri ve mültecileri birleştiren, nesiller boyunca yaşatılan anılarını araştırmaktadır. Yer değiştirmeye neden olan sebepler yeniden üretimi tetiklemiş ancak sosyal yaşımın devam etmesinin önüne geçememiştir. Yaşamın kontrolü ve yeniden üretimi bu tezde biyopolitika kavramı üzerinden ele alınmaktadır. Çalışma, Gazze Şeridi'ndeki geleneksel Filistin evlerinin mekansal özelliklerini incelemeye ve "Mimarsız Mimarlık" kavramı ile mültecilerinin kamp alanında mekansal mimari yaratıcılığına odaklanmıştır. Alan çalışmasının yöntemi Al-Shati kampında çeşitli özelliklerde seçilmiş evleri mekansal ve sosyo-kültürel açıdan inceleyen bir durum çalışmasıdır. Alan çalışması üç aşamada gerçekleştirilmiştir; birinci aşamada alanın çeşitli özelliklerine sahip evler seçilmiş, ikinci aşamasında seçilen evlerin mekansal analizleri, üçüncü aşamada sosyo- kültürel analizleri yapılarak kampta yer alan evlerin çeşitli yaratıcı pratikler olmasına rağmen, Filistin'deki sosyo-kültürel yaşamın devam ettiği bulgularını ortaya koymaktadır. Sonuç olarak bu çalışma, Al-Shati kampının yaratıcı mekân pratiklerinin yer aldığı biyopolitik bir mekân olduğunu göstermektedir.