Cilt 5, Sayı 1, Mart 2007
Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/11413/314
Browse
Browsing Cilt 5, Sayı 1, Mart 2007 by Subject "Bireysel Kimlik"
Now showing 1 - 1 of 1
- Results Per Page
- Sort Options
Publication Open Access Rol-Model: "Deney" (Das Experiment) Film Örneği(İstanbul Kültür Üniversitesi Yayınları, 2007-03) Tuncel, BerinToplumsal yaşamda oynadığımız roller zamanda içselleşerek kişiliğimizin bir parçası olmaktadır. Ancak yaşamda yalnızca kendi rollerimizin dışında diğer rolleri de öğreniriz. Diğer rolleri de öğreniriz. Diğer rollerle ilgili bilgilerimizi; çevremizi gözlemleyerek ya da kitle iletişim araçlarından gelen iletiler doğrultusunda oluşan yaşam deneyimlerimizin sonucunda ediniriz. Gerekli koşullar oluştuğu zaman da öğrenmiş olduğumuz diğer rollerimizi günlük yaşamımıza taşırız. Toplumsal öğrenme kavramını inceleyen Bandura ve Zimbardo bu alanda başarılı çalışmalar yapmışlardır. Bandura, model almanın ve öykünmenin(imatation) önemli bir toplumsal öğrenme süreci olduğunu ileri sürer. Zimbardo ise ünlü deneyi ile toplumsal öğrenmenin önemi vurgulamıştır. Zimbardo'nun yaptığı çalışmalar sinema alanına da etkisi altına almıştır. Yönetmen Oliver Hirschbiegel'in 2001 yılında yaptığı "Deney"(Das Experiment) filmi, Zimbardo'nun deneyini konu alan "Kara Kutu" (Black Box) adlı Almanca romandan senaryolaştırılmıştır. Deney filmi başlangıçta Zimbardo'nun deneyi ile bire bir örtüşmektedir. Ancak film giderek abartılı bir biçimde kurgulanmıştır. Bu çalışma, deneyden esinlenilerek oluşturulan filmde, deneklerin bir oyun, bir yanılsama(Simülasyon) olduğunu bildikleri halde rollerini gerçekmiş gibi benimsediklerini, olayı bir kişilik çatışmasına dönüştürdükleri göstermektedir. Zimbardo'nun deneyinde de filmde de, toplusal yaşamda bireylerin yetke ve kontrol sahibi oldukları zaman, bu yetkelerini diğer bireyler üzerinde acımazsızca kullandıklarına işaret etmektedir.