Maysa ve Bulut Örnekleminden Elektronik Kültür Ortamında Halk Kültürünün Yeniden Üretilmesi

Abstract

Kozmik bir mekânda yaşayan kaotik insanın gelişimsel süreçleri hep farklı olmuştur. Bu süreçler içindekisıçrayışları sadece yaşam şekillerini değil aynı zamanda medeniyet, düşünüş ve algılayış yapılarını da etkilemiştir. Düşüncenin ve algılamanın değişmesi, iletişim şeklinin zamana göre yeterli olmayışı ve değişen çağda insanın hız endeksli yaşamı yeni bir kültür ortamı üreterek bu ortama uygun ürünler yaratmayı sağlamıştır. Zamanın değişmesi ve çağın getirisi olan teknoloji, kültüre bağımlılığı azaltsa da ondan tamamen vazgeçebilmiş değildir. İnternet çağında tüketimin hızlı oluşu ve insanoğlunun doyumsuzluğu, çağın devamlılığı ve içerik sunabilmenin kaynağı olarak hâlâ kültürden ve folklordan yararlanmaktadır. Halk kültürü malzemelerinin yetişen nesile aktarımı ve toplumsal kimliğin devamlılığı için iletişim kaynağı olarak seçmek zorunda kaldığımız elektronik kültür ortamı, ürünlerini dijital platformlarda ve kitle iletişim araçları içerisinde üretmektedir. Bu üretim ya yeni içeriklerle ya da geleneğin yeniden, çağa uygun şekilde düzenlenerek, üretilmesiyle oluşturulmaktadır. Değişen kültür ortamı içinde halk kültürü sinema, televizyon ve internet ortamında gelecek nesile aktarılmaktadır. Kültür aktarımında, özellikle okul öncesi ve okul çağındaki çocuklar hedef kitle olarak tanımlanmıştır. TV ekranlarında çizgi film ve beyaz perdede animasyonlar üzerinden gerçekleştirilmesi hedeflenen kültür aktarımı, gelenekten beslenerek bu mecralarda kendisine kompozisyonlar oluşturmuş ve izleyici kitlenin beğenisine sunulmuştur. Buna örnek teşkil etmesi için tematik yayın yapan TRT Çocuk kanalında yayınlanan Maysa ve Bulut çizgi filmi seçilmiştir. Tezimizde elektronik kültür ortamı olarak TV ekranını baz aldık. Burada yerel kültürün üretimine en iyi şekilde örnek teşkil eden Maysa ve Bulut çizgi filminin yüz yirmi bölümü izlenmiştir. Halk edebiyatında anlatmaya dayalı türler arasında uygunluğu irdelenerek bu çizgi filmin yaratımında besin kaynağı olarak hangi edebi türden etkilenilmiş olunabileceği ve gelecek kuşaklara kültürel mirasın aktarılmasındaki yeri üzerine durulmuştur. Bu türler arasında yapılan çalışmalar üzerinden irdelediğimiz çizgi film, yayınlanmış tüm bölümleri üzerinden değerlendirilerek uygun bölümlerin izahı ve anlatım katmanları açısından değerlendirilmesi yapılmıştır.