Yeniden İşlevlendirilen Tarihi Endüstri Yapılarında Aydınlatma Düzeninin İncelenmesi: Hasanpaşa Gazhanesi Örneği

Abstract

Aydınlatma insanlığın varoluşundan itibaren hayatında bulunan ve ihtiyaç duyulan bir öge olmasının yanı sıra yapı tasarımını şekillendiren parametrelerden biridir. Tüm dünyayı etkisi altına alan endüstri devriminin başlangıcı ile hızla yenilenen endüstriyel gelişmelerin, var olan ve bulunduğu çağın gerisinde kalan endüstri yapılarını işlevsiz bir hale getirdiği görülmektedir. Tezin alt yapısını oluşturan, endüstri mirası yapıların korunması ve bu nitelikte bulunan yapıların, korunma kararları için geçirilen süreç ve mimaride endüstriyel miras kavramı ile birlikte incelenmiştir. Aynı zamanda bu süreçlerin Türkiye'ye nasıl ve ne şekilde yansıdığı irdelenmiştir. Türkiye'de kurulan ilk gazhanenin kuruluş amacının 'aydınlatma' olduğu bilinmekte, kentsel bellek açısından bakıldığında kaybolmaması gereken bir endüstriyel miras olduğu görülmektedir. Aydınlatma konusu çerçevesinde Hasanpaşa Gazhanesi'nde bulunan ve yeniden işlevlendirilen 'Müze' ve 'Sergileme Alanları' incelenmiştir. Çalışma kapsamında yapılan literatür araştırmalarında, müze ve sergi alanları ve endüstri yapılarında aydınlatma konuları araştırılmıştır. Sonuç olarak; ele alınan yapıların aydınlatma düzenleri incelenerek, literatür araştırmaları sonucu genel bir değerlendirme yapılmıştır.