Eğitim Kurumlarında Sürdürülebilir Liderlik, Örgütsel Adalet ve Örgütsel Özdeşleşme Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Abstract

Bu araştırmada eğitim kurumlarında sürdürülebilir liderlik, örgütsel adalet ve örgütsel özdeşleşme arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırmanın evreni, İstanbul ili Çatalca ilçesinde ve merkeze bağlı mahallelerde devlet okullarında görev yapan 825 öğretmenden oluşmaktadır. Bu araştırma, nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli ile yürütülmüştür. Araştırmada öğretmenlerin sürdürülebilir liderlik algılarını belirlemek için "Okullarda Sürdürülebilir Liderlik Ölçeği", örgütsel adalet algılarını belirlemek amacıyla "Örgütsel Adalet Ölçeği", örgütsel özdeşleşme düzeylerini belirlemek amacıyla "Örgütsel Özdeşleşme Ölçeği" ve araştırmacı tarafından geliştirilen Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Araştırmanın analizi SPPS 26.00 programıyla yapılmıştır. Verilerin istatistiksel analizinde frekans, yüzde, ortalama, standart sapma, t -Testi, tek yönlü varyans analizi, korelasyon ve çoklu doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre öğretmenler okul yöneticilerinin sürdürülebilir liderlik özelliklerinin "katılıyorum" düzeyinde olduğunu belirtmişlerdir. Elde edilen bulgularda öğretmenlerin sürdürülebilir liderlik algılarına göre cinsiyet, eğitim değişkenleri ile insan kaynakları, stratejik dağıtım, derin öğrenme ve çevresel ve sosyal sorumluluk alt boyutlarında anlamlı fark bulunmamaktadır. Yaş ve kıdem değişkenine göre ise anlamlı düzeyde farklılık göstermektedir. Öğretmenlerin örgütsel adalet algıları "çok katılıyorum" düzeyindedir. Örgütsel adalet algıları cinsiyete ve eğitim durumuna göre anlamlı düzeyde farklılık göstermemekte yaş ve kıdeme göre anlamlı düzeyde farklılık göstermektedir. Öğretmenlerin örgütsel özdeşleşme düzeyleri "çok katılıyorum" düzeyindedir. Örgütsel özdeşleşme düzeyi cinsiyet, yaş ve eğitim durumu değişkenine göre anlamlı düzeyde farklılık göstermemekte, kıdem yılına göre anlamlı farklılık göstermektedir. "Öğretmenlerin örgütsel adalet algıları ile örgütsel özdeşleşme düzeyleri", "örgütsel adalet algıları, sürdürülebilir liderlik özelikleri ile", "örgütsel özdeşleşme düzeyleri ile sürdürülebilir liderlik özellikleri" arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Okullarda sürdürülebilir liderlik özelikleri ve alt boyutlarının bağımsız, örgütsel adalet algıları ve örgütsel özdeşleşme düzeylerinin ise bağımlı değişken olarak alındığı birinci regresyon modeli anlamlı bulunmuş ve pozitif yönde anlamlı ilişki olduğu görülmüştür. Fakat çevre ve sosyal sorumluluk alt boyutunun örgütsel adalet ve örgütsel özdeşleşme üzerindeki etkisi anlamlı değildir. Örgütsel adalet ve örgütsel özdeşleşme düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki olduğu saptanmış ve toplam varyansın %46'sını açıkladığı tespit edilmiştir.