İlkokul Öğretmenlerinin Algılarına Göre Okul Yöneticilerinin Kayırmacılık Davranışları İle Örgütsel Bağlılıkları Arasındaki İlişki

Abstract

Bu çalışmanın amacı, ilkokullarda görev yapan öğretmenlerin algılarına göre okul yöneticilerinin kayırmacılık davranışları ile örgütsel bağlılıkları ve bu ikisi arasındaki ilişkiyi tespit etmektir. İlişkisel tarama modelindeki çalışmanın evreni 2021-2022 eğitim-öğretim yılında İstanbul ili Küçükçekmece ilçesinde yer alan 46 devlet okulundaki 2107 öğretmenden, örneklemi de 286 öğretmenden oluşmaktadır. Çalışmada veri toplama araçları olarak "Kişisel Bilgiler Formu", "Kayırmacılık Ölçeği" ve "Örgütsel Bağlılık Ölçeği" kullanılmıştır. Çalışmada verilerin incelenmesinde öncelikli olarak normallik testi yapılmıştır, sonra da istatistik işlemlerinden aritmetik ortalama, frekans, yüzde, standart sapma, t testi, ANOVA, Schaffe ve Games Howell karşılaştırma testleri, Pearson Momentler Çarpımı Korelâsyon testi ile basit regrasyon analizi testlerinden faydalanılmıştır. Çalışmanın bulgularına bakıldığında, kayırmacılık algısı "Nadiren", örgütsel bağlılık ise "Kararsızım" yani orta düzeyde görülmüştür. Kayırmacılık ve örgütsel bağlılık çeşitli demografik verilere göre incelendiğinde; kayırmacılık ölçek genelinde cinsiyet ve sendika üyeliği değişkenlerine göre farklılık anlamlı bulunmazken mesleki kıdem, yaş ve görev yapılan okuldaki çalışma süresi değişkenlerine göre anlamlı fark tespit edilmiştir. Örgütsel bağlılık ölçek genelinde de cinsiyet, yaş ve sendika üyeliği değişkenlerine göre farklılık anlamlı bulunmazken mesleki kıdem ile görev yapılan okuldaki çalışma süresi değişkenlerine göre anlamlı fark tespit edilmiştir. Kayırmacılık ile örgütsel bağlılık arasında negatif yönde olan anlamlı, zayıf bir ilişki saptanmıştır. Bu duruma göre, okul yönetimindeki kayırmacılığa dair algı arttıkça öğretmenlerin örgütlerine olan bağlılıkları azalmaktadır. Okul yönetimindeki kayırmacılığa dair algının, örgütsel bağlılığı yordama gücü ise %15,4 değerinde bulunmuştur.