Lise Öğretmenlerinin Yaşam Doyumu ve Örgütsel Bağlılık Düzeyleri Arasındaki İlişki

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı, Milli Eğitim bakanlığına bağlı resmi liselerde görev yapan öğretmenlerin yaşam doyumu ile örgütsel bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Bu araştırmada öğretmenlerin yaşam doyumları ile örgütsel bağlılık kavramının demografik değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediği incelenmiştir. Bu hedef doğrultusunda nicel araştırma yöntemi kullanılmış ve ilişkisel tarama modelinden yararlanılmıştır. Araştırmanın evrenini 2023-2024 eğitim öğretim yılında bahar döneminde, İstanbul ili Küçükçekmece ilçesinde Milli Eğitim Bakanlığına bağlı resmi liselerde çalışan 2020 öğretmen oluşturmaktadır. Örneklem seçilirken oranlı örnekleme yöntemi kullanılmış ve evrenin tamamına ulaşmak mümkün olmadığı için 400 öğretmene ölçekler uygulanmıştır. Araştırmanın verileri ''Demografik Bilgi Formu'', ''Yetişkin Yaşam Doyum Ölçeği'' ve ''Örgütsel Bağlılık Ölçeği'' kullanılarak toplanmıştır. Elde edilen verilerin çözümlenmesinde SPSS 26 programından yararlanılmıştır. Çalışmada elde edilen verilerin analizinde istatistiksel metotlar kullanılmıştır. Ölçeklerin normal dağılım durumunu belirlemek amacıyla çarpıklık ve basıklık testlerinden yararlanılmış, veriler normal dağılım göstermiştir. Öğretmenlerin yaşam doyumu ve örgütsel bağlılık düzeyinin çeşitli değişkenlere göre anlamlı fark gösterip göstermediği T-testi, ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA), öğretmenlerin yaşam doyumu ve örgütsel bağlılık algıları arasındaki ilişki için Pearson korelasyon, yaşam doyumu ve örgütsel bağlılığın yordama gücü ise basit regresyon analizi ile incelenmiştir. Öğretmenlerin yaşam doyumları ile ilgili algıları "cinsiyet", " medeni durum", " yaş", "öğretmenlikteki kıdem" ve "öğrenim durumu" değişkenlerine göre anlamlı bir fark olduğu saptanmıştır. "Bulunduğu okuldaki çalışma süresi" değişkenine göre yaşam doyumu alt boyutlarında anlamlı bir fark saptanmamıştır. Öğretmenlerin örgütsel bağlılığa ilişkin algıları "cinsiyet", "medeni durum", "yaş" ve "öğrenim durumu'' değişkenlerine göre duygusal bağlılık, devam bağlılığı ve normatif bağlılık alt boyutlarında anlamlı bir farklılık saptanmamıştır. "Öğretmenlikteki kıdem" değişkenine göre normatif alt boyutunda anlamlı bir farklılık bulunmuştur. "Bulunduğu okuldaki çalışma süresi" değişkenine göre devam bağlılığı alt boyutunda anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Öğretmenlerin Yetişkin Yaşam Doyumu ölçek toplam puanı ile Örgütsel Bağlılık ölçek puanı ve duygusal bağlılık alt boyutu, devam bağlılığı alt boyutu puanları arasında pozitif yönlü düşük düzeyde anlamlı bir ilişki vardır. Öğretmenlerin yaşam doyumun örgütsel bağlılık düzeylerini yordamasına yönelik kurulan modelin istatistiksel olarak anlamlı olduğu sonucu elde edilmiştir. Öğretmenlerin yaşam doyumları örgütsel bağlılıklarını etkilemektedir. Öğretmenlerin yaşam doyumu ölçek puanları örgütsel bağlılık puanlarındaki değişimin %4,4'ünü açıkladığı tespit edilmiştir. Öğretmenlerin yaşam doyumu algılarının örgütsel bağlılık düzeylerini pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlı biçimde etki ettiği tespit edilmiştir.