Gılgamış Destanı'nın Psikanalitik Edebiyat Kuramı İle İncelenmesi

Abstract

Bilinen en eski edebi metin olan Gılgamış anlatısı batı kaynaklarında Gılgamış Epiği olarak adlandırılır. Kahraman merkezci (heroic) bir destandır. Gılgamış Destanı, tür olarak mit olmamakla birlikte mit ile alakalı birçok arketipsel unsuru barındırmaktadır. Kullanılan dil sanatsaldır, konusu seçkin ve evrenseldir. Destanın tamamı yaklaşık olarak üç bin dize olmasına karşın bugün üçte ikisinden daha az bir kısmı mevcuttur. Bu kalan parçalar şans eseri olarak anlatının tamamını anlamamıza yeterlidir. Psikolojinin ve edebiyatın odak noktası insandır. İnsan davranışlarını odak noktası olarak kabul eden bu iki bilim dalı birbirlerini beslemişlerdir. Edebi anlatıların psikanaliz bakış açısı ile değerlendirmesine Sigmund Freud öncülük etmiştir ve ardılları tarafından desteklenmiştir. Bu çalışmada Gılgamış Destanı psikanalitik edebiyat kuramı ile incelenmiştir.