Dijital Pazarlama Çağında Gözetim Farkındalığı ve Büyük Veri: Akıllı Saatler ve Strava Uygulaması Örneği

Abstract

İçinde bulunduğumuz dijital çağda, her geçen gün yeni teknolojik gelişmeler meydana gelmektedir. Bu gelişmeler sayesinde, git gide boyut ve işlev değiştiren teknolojik cihazlar, kişilerin her an her yerde çevrimiçi olmalarına ve attıkları her adımda dijital ayak izleri oluşturmalarına neden olmaktadır. Bu durum, şirketlerin pazarlama faaliyetlerinde önemli değişikliklere yol açmıştır. Milyonlarca dijital cihaz kullanıcısının ürettiği çevrimiçi veriler toplanarak büyük veriyi oluşturmakta, bu da şirketlerin hedef kitlelerini daha iyi analiz ederek pazarlama stratejilerini şekillendirmesine olanak sağlamaktadır. Dijital teknolojilerin geldiği son noktada, en yaygın kullanılan ürünlerden biri olan akıllı saatler vb. giyilebilir teknolojiler, kişiler hakkında sağlık verilerinden, konum bilgilerine, sosyal medya etkileşimlerinden çevrimiçi alışveriş davranış ve alışkanlıklarına kadar son derece geniş bir yelpazede veri üretilmesini mümkün kılmaktadır. Ancak bu durum, sağladığı kullanım kolaylıklarının yanında gözetim ve kişisel gizlilik konusunda endişeleri de beraberinde getirmektedir. Bu bağlamda tez çalışması, dijital pazarlama çağında akıllı saatler ve ona entegre teknolojilerin artan kullanımıyla birlikte ortaya çıkan gizlilik endişeleri ve gözetim farkındalığını saptamayı amaçlamaktadır. Derinlemesine bir analiz yapma amacı taşıyan çalışma, akıllı saat teknolojileri ve ona entegre bir sporcu platformu olan Strava uygulamasını, bu teknolojileri aktif olarak kullanan amatör koşucuların bakış açıları, duygu ve düşünceleri bağlamında değerlendirmeyi hedeflemektedir. 20 katılımcıyla derinlemesine görüşmelerin gerçekleştirildiği bu çalışmada, katılımcıların akıllı saatleri ve Strava uygulaması kullanımıyla bağlantılı olarak gözetim konusundaki bilgi ve farkındalıkları tespit edilmeye çalışılmaktadır. Görüşmelerden elde edilen bulgular doğrultusunda bu teknolojilerin kullanıcılarının, genel olarak gizlilik ve gözetim konularında bilgi ve farkındalık eksikliği olduğu ancak kullanım kolaylığı ve sağladığı faydalar nedeniyle gözetime gönüllü unsurlar haline geldikleri, bu faydalar karşılığında kişisel gizliliklerinden feragat edebildikleri görülmektedir. Akıllı saatlerin uyguladığı denetimle beraber kullanıcıların kendilerini disipline ettikleri ve hayatlarını buna göre şekillendirmeye istekli oldukları ortaya çıkmaktadır. Son olarak, bu teknolojilerin kullanım şekilleri ve sınırlarının kadın ve erkek kullanıcılar arasında önemli farklılıklar gösterdiği sonucuna ulaşılmaktadır.