İş havacılığı teknisyenlerinde iş tatmini ve bir araştırma

Abstract

Havacılık faaliyetleri doğaları gereği çeşitli riskler içerir ve bu risklerin bertaraf edilmesi için verimli bir emniyet yönetimi gerçekleştirilmesi zorunludur. Emniyet yönetimi kazaların sebeplerini kaza öncesi ya da sonrasında anlayarak bu sebeplerin bertarafı yoluyla kazaların gerçekleşmesini önlemeyi amaçlar. Günümüzdeki kazaların çok büyük bir çoğunluğu makina ya da teknoloji kaynaklı değil, insan kaynaklıdır. Havacılık emniyet yönetiminde en çok kullanılan iki model, Reason ve SHELL modelleri, insan faktörünü havacılık kazalarının temeline oturtmuştur ve havacılık faaliyetlerinde yer alan insanların birbirleriyle, yönetimle, yazılım ve donanımla olan etkileşimleri çok önemlidir. Bu etkileşimlerin tamamı işgörenlerin davranış ve tutumlarından etkilenmektedirler. İş tatmini, çalışanın işine ve iş yerine karşı olan tutumlarından birisidir. Bu çalışmada havacılık sektörünün ?İş Havacılığı? alt sektöründe çalışan teknisyenlerin iş tatminleri araştırılmıştır. Veriler demografik bilgilerin toplandığı bir kişisel form ve İş Tatmin Ölçeği (JSS) ile toplanmış, tek yönlü varyans analizi ve t-testi yardımıyla analiz edilmiştir. Çalışma sonunda teknisyenlerin medeni halleri ile iş tatminleri arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler bulunduğu, diğer bireysel faktörlerin ise toplam iş tatminini etkilemediği, ancak iş tatmininin bazı alt boyutlarının teknisyenlerin sivil/asker kökenli olma durumundan, yetiştikleri okullardan, çalıştıkları şirket tipinden, sahip oldukları lisans tipinden etkilendiği görülmüştür. Teknisyenlerin yaşları ile iş tatminleri arasında anlamlı bir ilişkiye rastlanmamıştır. Teknisyenlerin en çok işlerinin doğasından, en az işletme şartlarından iş tatmini duydukları sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca katılımcılar ?mutlu?, ?tatmin olmuş? ve ?mutsuz? çalışanlar olarak gruplandırılmış, katılımcıların büyük çoğunluğunun mutlu ya da tatmin olmuş çalışanlar olduğu, çok küçük bir kısmının mutsuz olduğu ortaya konmuştur.

The aviation activities include a lot of risks due to their nature and an effective safety management is essential for the elimination of these risks. Safety management aims to understand the root causes of the accidents and eliminate them before or after an accident. A big majority of the accidents are related to human causes, rather than mechanical or technological. The most applicable models in safety management are Reason and SHELL models, which put the human factors at the center. According to these models, the interactions between human, management, software and hardware are crucially important and these interactions are affected by workers? behaviours and attitudes. Job satisfaction is the attitude of a worker to his/her job. This study reports an investigation of job satisfaction among business aviation technicians. A demographic information form and Job Satisfaction Scale (JSS) were used to collect data, which was analyzed using one-way ANOVA and Student?s t-test. Our results show that there is significant correlation in total job satisfaction levels with regard to the marital status of technicians while other personal factors are not related to the total job satisfaction levels. However, some subdimensions of job satisfaction are affected by the workers? military or civilian origin, their training background, the types of companies they work in or the category of licence they have. We found no difference in job satisfaction levels in different age groups. Secondly, study shows that technicians are the most satisfied from the nature of their work, while they are the least satisfied by operational procedures. Finally most of the contributors to the study were categorized as happy or satisfied as opposed to unhappy, depending on their total job satisfaction scores.