Kentsel Kamusal Mekân Tasarımında Katılımcı Yaklaşımlar; Bakırköy Cumhuriyet (Özgürlük) Meydanı Kentsel Tasarım Yarışması Üzerine Bir İnceleme

Abstract

Kentsel kamusal hayatımızın en önemli mekânları olan meydanlar, geçmişten günümüze sosyal, ekonomik ve kültürel yaşamın hafızasıdır. İnsanların toplanma, buluşma, yeri geldiğinde önemli konuşmaların yapıldığı halka sesleniş yerleridir. İnsanlar sürekli akış içinde olduğu, bir yerden bir yere ulaşmak için bile kullandığı en önemli rotalardır. Bir hafıza mekânı olan meydanların zaman içinde eskime ve çağdaş gereksinimlere yanıt verebilmesi amacıyla yenilenebilmesi gibi durumlar söz konusu olabilir. Gelişen ve değişen çağda meydanların insanlara ayak uydurabilmesi ve bölgele de ki hareketliliğin devam edebilmesi için değişmeli ve yenilenmelidir. Bu bağlamda meydanların nasıl bir yaklaşımla yenilenebileceği sorusu önemli bir tasarım problemi oluşturmaktadır. Bu nedenle katılımcı yaklaşım ile insanların fikirlerini alarak adım atmak önemlidir. Söz konusu hafıza mekânların mimari karakterlerini sürdürebilmek amacıyla farklı düzeylerde gelişen katılımcı tasarım yaklaşımlarına yönlendiği görülmektedir. Çünkü katılımcı yaklaşım bir hafıza mekânı olarak meydanların varlığını nasıl şekillenebileceğine ilişkin tasarım kararlarını kullanıcı ile birlikte geliştirmektedir. Katılımcı tasarım meydanların başrolü olan insanların da içinde bulundukları değişime yön vermeleri için önemli bir yaklaşımdır. İşte bu tez kapsamında Bakırköy Cumhuriyet Meydanı Kentsel Tasarım Yarışması bu bağlamda süreç ve sonuçları itibarı ile katılım olgusunun ne düzeyde gerçekleştiğini irdelenerek tez kapsamında yansıtılacaktır.