Bir Tasarım Öğesi Olarak Günışığı

Abstract

Güneş ışınımının iklimsel konfor üzerindeki etkisi ve saydam yüzeylerin güneş ışınımı karşısındaki performansları günışığı aydınlatma tasarımını entegre bir çalışma ürünü kılmaktadır. Saydam yüzeyler aracılığıyla iç ve dış ortam arasında kesintisiz bağ kurarken iç mekana günışığını da almış oluruz. Bu süreçte karşılaşılan ısı kayıp ve kazançları, parıltı oranları arasındaki aşırı kontrastlar ve kamaşma gibi sorunlar günışığı ile aydınlatma konusunun beraberinde düşünülmesi ve çözülmesi gereken konulardır. Bu durumda gün ışığının bir tasarım öğesi olarak ele alınmasında kütle ve cephe tasarımı kilit rol üstlenmektedir. Doğru stratejiler ile dizayn edilmiş bir günışığı aydınlatma sistemi iklime duyarlı, konfor koşulları ve enerji performansı yönlerinden yüksek performansa sahip özelliktedir. Bu nedenle günümüzde ciddi bir sorun haline gelen çevre kirliliği ve artan enerji maliyetleri çözümünde günışığın bir tasarım öğesi olarak tekrar hatırlamak ve yorumlamak hayati önem taşımaktadır. Tasarımda günışığının kullanımı zor değildir ancak kullanıcı konforu ve enerji yönetimi konularından holistik bakış açısıyla pek çok faktörün bir arada entegrasyonunu, optimizasyonunu gerektirir. Bu çalışma ile günışığının bir tasarım öğesi olarak ele alınmasında iklimsel ve görsel konfor koşulları ile binaların termal ve aydınlatma yükleri üzerindeki etkileri mimarın kontrolü altında olan tasarım değişkenleri; binanı yönlendirilmesi, geometrisi, günışığı stratejileri, saydam yüzeyler, hacmin fiziksel özellikleri üzerinden açıklanmaya çalışılmıştır.

The effect of daylighting on climatic comfort and the performance of transparent surfaces against solar radiation make daylighting design an integrated work product. Through transparent surfaces, we have a seamless connection between the interior and the external environment, and we get the sunshine in the interior. Heat loss and gains encountered during this process, excessive contrast between luminance ratios and glare problems are the issues that should be considered, and solved together with daylight design. In this case, mass and facade design play a key role in treating daylight as a design element. A daylighting system designed with the right strategies is climate sensitive, provides comfort conditions and high performance in terms of energy performance. The use of daylight in design is not difficult, but it requires the integration and optimization of many factors from a holistic point of view in terms of user comfort and energy management. In this study, the effects of design criteria which are controlled by architects, on climatic and visual comfort conditions and the thermal and artificial lighting loads of the buildings are have been tried to explain through the building orientation, geometry, daylight strategies, transparent surfaces, physical properties of the volume.