Okan Demiriş ve IV. Murat Operası'nın incelenmesi

Abstract

Okan Demiriş'in ?IV. Murat? operası, Osmanlı tarihinin en ilginç dönemlerinden birini, tarihsel veriler ışığında, geleneksel Türk müziği ezgilerine de yer vererek çoksesli şekilde ortaya koyan bir eserdir. Bu çalışma kapsamında, birinci ve ikinci bölümlerde, besteci Okan Demiriş'in ve libretto yazarı A. Turan Oflazoğlu'nun yaşamları araştırılmış ve belli başlı eserlerinin dökümleri sunulmuştur. Üçüncü bölümde, IV. Murat operası incelenirken; eserin geçtiği mekan, başlıca karakterler ve bunlara bağlı olarak dönemin sosyopolitik durumunun yanı sıra, sert bir hükümdar olan IV. Murat'ın sanata karşı ilgisinden de bahsedilmiştir. Bu bölümde ayrıca, Türk müziğinin esere olan etkisiyle ilgili söyleşiler ve eserin konusuyla librettosu da yer almıştır. Dördüncü bölümde, IV. Murat operasının ortaya çıkışına katkı sağlayan ve ilk defa sahneye konduğu dönemde görev alan sanatçılarla yapılan söyleşiler bulunmaktadır. Beşinci bölümde, eser hakkında basında çıkan yazılardan örnekler verilmiştir. Sonuç kısmında ise, tez çalışması boyunca yapılan araştırma ve görüşmeler sonucunda elde edilen bilgiler ışığında, esere genel bir bakış yer almaktadır. Bestecinin geleneksel Türk müziği kaynaklı melodileri evrensel çoksesli müzik formuna sokabilmesi sayesinde, ilk oynanışından beri, ülkemizde en sık sahnelenen Türk operası unvanını kazanan IV. Murat Operası, Turan Oflazoğlu'nun çok beğenilen tiyatro oyunun müzikal bir yansıması olarak da çok takdir almıştır.

Okan Demiriş?s ?IV. Murat? opera, which implies Turkish music tunes in a polyphonic way and is enlightened by historical terms, presents one of the most interesting eras within the Ottoman history. In the first and second sections of this research, lives and main works of Okan Demiriş, the composer and librettist A. Turan Oflazoğlu take place. In the third section, `IV Murat? opera is examined; the plot, the main characters and correspondingly, the sociopolitical state is mentioned along with IV.Murat?s interest in arts who also happened to be a strinct ruler. In this same section, conversations about the effects of Turkish music on the work, its main theme and libretto take place. In the fourth section, one can find conversations with the artists who were on duty and of great help when the work was first produced. In the fifth section, examples are given from some press articles about the piece. The last section contains an overview at the work absorbed from researches and meetings. By means of the composer?s ability to condition international polyphonic music with melodies derived from traditional Turkish music, `IV Murat? is named as one of the most frequently staged operas and is also well appreciated as a musical reflection of Turan Oflazoğlu?s popular drama.