Sürdürülebilir Havalimanı Yapılarında Malzeme Seçimi Tabanlı Yaşam Döngüsü Değerlendirme Analizi

Abstract

Sürdürülebilir havalimanı yapıları, enerji verimliliği, su tasarrufu ve atık yönetimi gibi çevresel etkileri minimize edecek şekilde tasarlanır ve işletilir. Bu yapıların inşaa edilme amacı; yenilenebilir enerji kaynaklarından güç alarak ve yeşil bina malzemeleri kullanarak karbon ayak izini azaltmayı hedefler. Çalışmada sürdürülebilirlik sertifikalı sekiz farklı havalimanı terminal binasında kullanılan ana inşaat malzemelerinden üç farklı tipte olan; beton, çelik ve ahşap malzemenin yaşam döngüsü analizi yapılmış ve çevresel etkileri hesaplanmıştır. Bu araştırmanın amacı, malzemelerin çevresel etkilerini azaltma potansiyelini değerlendirmektir. Çalışmada OpenLCA yazılımı ve ECOinvent veri tabanından istifade edilerek Çevresel Ürün Beyanı (EPD) standartlarına uygun olarak analizler yapılmıştır. Konu ile ilgili geniş çaplı literatür taramalarına yer verilmiştir. Analiz neticesinde elde edilen etki sonuçları bir kıyaslama tablosuna yerleştirilerek değerlendirmeye hazır hale getirilmiştir. Elde edilen bulgular neticesinde; sürdürülebilir havalimanı yapılarında yoğun kullanımı tespit edilen beton, ahşap ve çelik malzemelerin çevresel etkileri incelendiğinde; ahşap malzemenin %60'tan az olan GWP(Küresel Isınma Potansiyeli) oranı ile, çelik ve beton malzemeye kıyasla küresel ısınmaya etkisinin daha az olduğu analiz edilmiştir. Beton malzemenin çelik malzemeyle kıyaslanmasında ise yaklaşık değerlere sahip olan iki malzeme arasında %90'a yakın bir oranla çelik malzemenin GWP etkisinin dahaa az olduğu gözlenmiştir. Bu durum, beton malzemenin, ahşap ve beton malzmeye kıyasla global ısınmaya daha fazla etki gösterdiğini ifade eder. En az GWP etkisinde bulunan malzeme, bu karşılaştırmaya göre ahşap malzemedir. Diğer çevresel etkiler ODP(Stratosferik Ozon Tabakasının Tükenme Potansiyeli) ve AP (Arazi ve Suyun Asitleşme potansiyeli) değerleri de bu açıdan incelenmiştir. Sonuç olarak; sürdürülebilir yapı malzemelerinden ahşap, çelik ve beton malzemelerin kullanımı, havalimanı yapılarının çevresel etkisinin önemli ölçüde azalmasını sağlamaktadır. Bu yaklaşım, havalimanlarının karbon ayak izini azaltarak ekolojik dengeye katkıda bulunmasını sağlar ve yeşil bina sertifikasyonu gibi çevresel standartlara uyumu kolaylaştırır. Sürdürülebilir malzemelerin kullanılması, havalimanlarını daha çevre dostu yapının yanı sıra, gelecek nesillere yönelik sorumluluk bilincini de güçlendirir.