Yeni Türk Ticaret Kanunu çerçevesinde çok uluslu şirketler

Abstract

Çok uluslu şirketler güncel ekonomik şartlar dahilinde uluslararası yatırım olanaklarını tüm yönleriyle değerlendiren oluşumlardır. Çalışmamızda birinci bölüm olarak doğrudan yabancı yatırım kavramı genel anlamıyla değerlendirilmekle beraber söz konusu yatırım çeşidinin günümüzdeki en önemli uygulayıcısı olan çok uluslu şirketler yapıları ve oluşum çeşitlilikleri dahilinde günümüze kadar süregelen durum içerisinde incelenmeye çalışılmıştır. Ev sahibi ülkeye yabancı yatırımcı tarafından yöneltilen söz konusu yatırım uluslararası hukuk nezlinde hangi koruma vasıtaları ile koruma altına alındığı hususu ise özellikle iki taraflı yatırım anlaşmaları ve ICSID ile MIGA sözleşmeleri kapsamı içerisinde çalışmamızda yer almıştır. Çalışmamızın ikinci bölümünde ise 6102 sayılı TTK'nun 195 ile 210'uncu maddeleri içerisinde yer alan ve ilk kez fiili olarak varlığı kabul edilen ve düzenlenen şirketler topluluğunun hukuksal bir kurum olarak ulusal mevzuatımız içerisinde yer alması değerlendirilmeye çalışılmış olup şirketler topluluğunun kurucu unsuru olan hakimiyet ilişkisi detaylı bir şekilde incelenirken söz konusu hakimiyet durumunu doğuran hal ve şartlar kanun amacı ile bütünlük sağlanması hedeflenerek özellikle sorumluluk bazında incelenmeye çalışılmıştır.

Multinational companies are defined as organizations which evaluate all aspects of international investment opportunities within current economic conditions. These organizations are mostly preferred within the entry options of foreign direct investments and therefore, countries are disposed to find a solution within the context of national law in terms of issues on foreign investment. About the topic mentioned, international law also has an effort to find a solution for protection of foreign direct investment through several international organizations, especially after the Second World War. In the first section of this study, the concept of foreign direct investment is generally evaluated and multinational companies, which are today's most important executors of aforesaid investment, are analyzed in terms of their structures and formations types regarding ongoing situation from past to present. The issue addressed by foreign investor to host country about protection investments, which protect aforesaid investment under international law, was also included especially within bilateral agreements and ICSID and MIGA in this study. In the second section of this study, a group of companies, which is regulated between Articles 195 and 210 under the New Turkish Commercial Code numbered 6102 and recognized as an entity for the first time, included in national legislation as an legal institutions is analyzed; and while sovereignty relation as the founding element of a group of companies is examined in detail, circumstances and conditions which give rise to aforesaid situation of sovereignty are examined especially in terms of responsibility with the aim of ensuring the integrity with the purpose of the law.