Türkiye'nin güvenliği: Türkiye'nin enerji stratejisinin yeniden değerlendirilmesi

Abstract

Enerji, bir ülkenin güvenliğini ve dış politikasını etkileyen ve uzun vadeli kararların alınmasını gerektiren en stratejik sektördür. Bir ülkenin enerji kaynaklarına ulaşabilme yeteneği, çevre politikalarını da belirlemektedir. Hidrokarbon çağının devam ediyor olması, uluslararası aktörlerin stratejilerini belirlemektedir. Türkiye, bir enerji merkezi olmayı hedeflemektedir. Petrol ve doğal gaz ihtiyacı açısından, Orta Doğu ülkelerine ve Rusya’ya bağımlılığından kurtulmayı hedeflemektedir. Dışişleri Bakanlığı’nın Resmi Web Sitesi’nde de (2013) belirtildiği gibi, Türkiye’nin enerji stratejisinin dayandığı 4 temel unsur bulunmaktadır. Bunlar; kaynak ülke ve güzergâh çeşitliliğine gidilmesi, enerji ihtiyacının karşılanmasında yenilenebilir enerjinin payının arttırılması, nükleer enerjiden yararlanılmaya başlanılması, enerji verimliliğinin arttırılması ve Avrupa’nın enerji güvenliğine katkıda bulunulması olarak sıralanmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’nin enerji stratejisini yeniden değerlendirmektir. Çalışmanın ilk kısmında, nükleer enerji ve yenilenebilir enerji kaynaklarının geliştirilmesi amacı üzerinde durulacaktır. Çalışmanın ikinci kısmında ise, boru hatları politikaları konusu değerlendirilerek, Türkiye’nin enerji merkezi olma amacı üzerinde durulacaktır. Bu çalışma, enerji politikalarının, dış politika karar alma sürecinin ve milli güvenlik politikasının, etkili bir unsuru olduğu gerçeği üzerinde temellendirilmektedir.

Energy is the most strategic sector which necessitates long term decisions that highly affect the economy, internal security and foreign policy of a country. Moreover, a country’s ability to access energy supplies determine the sustainability, and quality of its environment. Continuing significance of oil and gas in geopolitics affects the positions and strategies of actors. Turkey’s aim is to become a global energy hub. Turkey wants to decrease its dependence on gas and oil resources from Russia and the Middle East. In that sense, the primary aim of Turkey is to realize its own energy security. According to Ministry of Foreign Affairs official web site (2013), Turkey has four objectives to realize its energy security. These objectives are diversification of its energy supply routes, increasing the share of renewable and including the nuclear in its energy mix, taking significant steps to increase energy efficiency, and lastly contributing to Europe’s energy security. This study will examine Turkish Energy strategy, current situations, projects and future expectations. In the first part of this study, development of renewable energy and nuclear energy will be assessed. In the second part, Turkey’s role as a reliable transit partner and its aims being an energy hub will be examined by referring to pipeline politics. This study will identify main arguments of Turkish energy strategy. The paper points to energy and foreign policy are inseparable and energy security is an integral part of the foreign and national security policies of Turkey.