Yüzen Fabrika MIA’ya Demirledi: İstanbul’da Film Endüstrisi Neden Kümeleniyor?

Abstract

Endüstrisizleşme sonrasında yükselen rekabetçi yeni ekonomilerin temel kollarından biri olan kültür ekonomisi, kentlerin vizyonlarında önemli bir yer edinmektedir. Kültür ekonomisinin önemli bir segmenti kültür endüstrileridir. Bu çalışmada, bir kültür endüstrisi olan film endüstrisi İstanbul örneğinde ele alınmıştır. Film endüstrisinin mevcut yapısını ve eğilimlerini doğru okuyabilmek, kültür endüstrilerini İstanbul’un vizyonunda nasıl konumlandırabileceğimize dair yöntemin ve buna bağlı kentsel politikaların da yolunu açacaktır. Kültür endüstrilerine dair kavramsal ve kuramsal çalışmalarda, esnek üretim süreci gereği parçalanabilen doğası nedeniyle yüzen fabrika olarak adlandırılan film endüstrisinin, kültür endüstrilerinin bir başka temel özelliğini taşıdığı, kümelendiği görülmektedir. Çalışma, tarihsel olarak İstanbul’da yer seçmiş ve Beyoğlu’nda gelişmiş olan film endüstrisinin, günümüz kesitinde merkezi iş alanına (MİA) odaklı yer seçtiğini ortaya koymaktadır. Çalışmada ayrıca, bu yer seçimi üzerinden kümelenmeyi ortaya çıkaran nedenler tartışılmaktadır. Bu nedenlerin başında; örtük bilgiye yakın olmak, işin kalbinde olmak, ekonominin kalbinde olmak gibi, film endüstrisinin doğası kadar, doğrudan İstanbul ile de ilişkilendirilebilecek kriterlerin geldiği gözlenmiştir.