Tarih boyunca insanların duygularını, düşüncelerini, dünyayı algılayışlarını yansıtan halk hikâyeleri, Türk halk edebiyatının önemli unsurlarındandır. Yazarları genellikle bilinmeyen, sözlü geleneği ve kültürü temsil ederek günümüze kadar devam ettirmekte olan halk hikâyeleri, Türklerin yaşadıkları coğrafyalarda diğer edebî türlerden ayrı bir yere sahiptir. Bu hikâyelerin konuları bakımından asıl kaynaklarını Türk halk kültürü teşkil etmektedir. Bunun yanında Arap, İran ve Hint kültürleri gibi diğer kültürlerin ürünleri de halk hikâyelerimize kaynaklık etmiştir. Söz konusu bu kültürlerde yaygın olan hikâyelerin konuları Türk yazarları tarafından ele alınıp yeniden işlenerek ortaya birçok eser konmuştur. Bu çalışmada tanıtacağımız eser de konu bakımından yabancı kültür ürünü olan eserlerden biridir. Telif tarihi belli olmayan, ancak yazım ve ses özelliklerine bakıldığında XVI. yüzyıl Klasik Osmanlı Türkçesine ait olduğunu düşündüğümüz “es-Selsebîl fî Evsâfi’n-Nîl-i Mübâreke” küçük bir halk hikâyesi kitabıdır. Mensur olan bu eserde Hâyid ibni Şâlûm’un Nil nehrinin kaynağına ulaşmak için çıktığı uzun yolculuk sırasında yaşadığı olağanüstü olay ve maceralar anlatılmaktadır. Eser, dinî özelliklere sahip olup sabır ve kararlılık gibi konularda halk için eğitici olması hedeflenerek sade ve yalın bir dille kaleme alınmıştır. Bu çalışmada yazarı bilinmeyen “es-Selsebîl fî Evsâfi’n-Nîl-i Mübâreke” adlı eserin fiziksel özellikleri, konusu, kaynağı, dili, imlâ ve ses özellikleri genel hatlarıyla değerlendirildikten sonra metnin çeviriyazıya aktarımı yapılarak tanıtılmıştır.
