Browsing by Subject ""ki" particle"

Filter results by typing the first few letters
Now showing 1 - 1 of 1
  • Thumbnail Image
    PublicationOpen Access
    Türkiye Türkçesinde ki'li birleşik cümle üzerine bir inceleme
    (İstanbul Kültür Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Türk Dili ve Edebiyatı Anabilim Dalı, 2008-09) Çohadar, Ece; Hayati Develi
    Bu çalısmamızın konusu 1922 ? 1996 yılları arasında yayımlanmıs ve her biri yaklasık bes yıllık bir zaman aralığını temsil etmek üzere seçilmis yirmi iki Türk romanından olusturulmus bir metinlerde tespit edilen ki'li birlesik cümlelerin yapısının hangi görev ve anlam ilgileriyle kullanılmıs olduğunu arastırmak üzerinedir. Tezimizin esas konusunu olusturan ana bölüme geçmeden önce, dilimizin ana malzemesi olan kelimelerin sistemli bir sekilde bir araya gelerek olusturdukları cümle, tüm özellikleri ile kavranmaya, anlatılmaya çalısılmıstır. Türk dil bilgisi üzerine yazılmıs kitaplardan, dil bilgisi uzmanlarının görüslerinden, tanımlamalarından faydalanılmıs, Türk gramercilerinin cümle tasnifleri incelenmis ve bu tasniflerdeki benzer ve farklı yönler ortaya konmustur. Ki'li birlesik cümlenin dahil olduğu birlesik cümle yapısı irdelenmis, birlesik cümlenin gramerciler tarafından nasıl bir tanımlamaya ve tasnife tabi tutulduğu tespit edilmis, bu cümle yapısının tarihi süreci kavranmaya çalısılmıstır. Uygurlar döneminde tercüme faaliyetleri dolayısıyla dile yerlesmis bu yapının sırayla; Karahanlı, Harezm, Çağatay, Osmanlı ve Fars dillerindeki kullanımları, görev ve anlam özellikleri incelenmistir. Bu cümle yapısının tarihi seyri 8. Yüzyıldan alınıp, 19. Yüzyıla kadar getirilmistir. Bu sekilde tezimizin ana zemini olusturulduktan sonra, modern Türk gramerinin ki'li birlesik cümleyi değerlendirme biçimleri ele alınmıs, bunlar da kendi içinde bir sınıflandırmaya tabi tutulmustur. Buradan hareketle 20.yüzyıl Türk romanlarındaki ki'li birlesik cümleler toplanarak, bir veri tabanı olusturulmus; cümleler daha önce yapılmıs tasnifler, görev ve anlam değerlendirmeleri ısığında belli bölümlere ayrılmıstır. Tespit edilen cümlelerin yüzyıllar içerisindeki kullanım özellikleriyle paralellikler kurulmus, yanı sıra farklılıklar da ortaya konmaya çalısılmıstır.