Hippi Karşı Kültür Hareketi'nin Müziğe Etkileri: Türkiye'deki Dönemsel Rock Müzikte Hippie Trail Yansımaları

Abstract

Amerika Birleşik Devletleri'nin Vietnam Savaşı'na katılımını protesto etmek isteyen savaş karşıtı Amerikan gençliğinin göstermiş olduğu direniş Hippi Karşı Kültür Hareketi'nin temellerini atmış ve zamanla Avrupa'ya da sıçramıştır. Fransa'dan başlayarak tüm Avrupa'ya yayılan 68 Hareketi ile Hippi Hareketi anti-kapitalist değerler çerçevesinde buluşarak farklı bir dünya arayışına giren gençleri ortak bir eksende buluşturmuştur. Endüstrileşmiş batının maneviyat eksikliği hisseden gençleri ruhani tatmin bulabilmek için doğu mistisizmine yönelmişlerdir. Avrupa'nın çeşitli noktalarından Hindistan ve Nepal gibi doğunun gizemli gördükleri coğrafyalarına uzun süren kara yolculuklarına çıkmışlardır. Hippie Trail ismi verilen rotanın ana duraklarından biri İstanbul olmuştur. Sultanahmet'te konakladıkları 1960'ların ortalarından 1970'lerin sonlarına kadar olan dönemde Türkiye'deki gençlikle çeşitli paylaşımlar gerçekleştirmişlerdir. Protestolarında ve günlük hayatlarında rock müzik ekseninde yoğunlaşan hippilerin Türkiye'de yeni yükselmekte olan rock müziğe etkileri dönemsel literatürün incelenmesiyle ve dönem müziğine hâkim olan isimlerle yapılan bireysel görüşmelerle araştırılmıştır. Nitel araştırma yöntemi kullanılmış olan çalışmada, yarı yapılandırılmış bireysel görüşme tekniği uygulanmıştır. Türkiye'de yapılan rock müzikte ulusal ve geleneksel öğelerin evrensel unsurlardan üstün tutulması Türk gençleriyle yabancı hippiler arasındaki kültürel farkı ortaya koymuştur. Dönemin Türkiye'deki ana akım rock müzisyenlerinin müzikal ve söylemsel anlamda hippilerden etkilenmedikleri bulgusuna ulaşılmıştır. Dönemin amatör rock müzisyenlerinin hippilerden etkilenmiş oldukları bulgusuna ulaşılmasına rağmen çalışmanın sınırlılıkları bu müzisyenlerin profesyonellik dönemlerini kapsamamakta, dönemin rock müziğine etkisi içerisinde değerlendirilememektedir. Yurtdışında çıkan albümlerin ülkeye girişinin çok geç olduğu bu dönemde hippilerin yanlarında getirmiş oldukları albümlerin rock müzik seven dinleyiciler açısından önemli bir kaynak olarak değerlendirildiği bulgusuna ulaşılmıştır. Dönemin ana akım rock müziği üzerinde hippi etkisinden bahsetmenin mümkün olmadığı, dinleyicilerin rock müziğe olan ilgilerini geliştirme açısından ise hippi etkisinden bahsetmenin mümkün olduğu sonucuna varılmıştır.