Tiyatroda Dijital Dönüşüm Moda Sahnesi Örneği

Abstract

2013 yılından önce Moda Sineması olarak bilinen Moda Sahnesi, 1980'li ve 90'lı yıllarda İstanbul'da sanat alanının önemli mekanlarından biri olmuştur. Aradan geçen yıllar nedeni ile zaman içerisinde yıpranmış olsa da eski kültürel hayatın popüler mekanlarından biri olduğu gerçeğini kaybetmiştir. Geçirdiği yenilenme süreciyle birlikte yeni bir soluk kazanmış ve Kadıköy'ün önemli kültür mekanlarından birisi haline gelmiştir ve günümüzde Anadolu yakasının entelektüel hayatının önemli merkezlerinden biri olarak bilinmektedir. Tüm dünyayı etkisi alan ve toplumsal yaşamı etkilediği gibi sanat alanındaki birçok faaliyetin durmasına yol açan Covid-19 pandemisi sürecinden tüm kurumlar gibi Moda Sahnesi de büyük zararlar almıştır. Moda Sahnesi Covid-19 pandemisi devam ettiği süreçte faaliyetlerini sürdürememiş ve finansal olarak birçok sıkıntılı durumla karşı karşıya kalmıştır. Kurulduğu günden bu yana birçok tiyatro oyununun sahnede oynanmasında yeri olan Moda Sahnesi Covid-19 pandemisi etkisiyle tiyatro oyunlarının seyirciye ulaşmasında dijital olanakları kullanmış ve tiyatronun dijital dönüşümüne uyum sağlayarak sürdürülebilirlik stratejisi geliştirmiştir. Bu araştırmada, Covid-19 pandemisi nedeniyle uzun süre kapalı tutulan tiyatro kurumlarının yaşamış olduğu süreç araştırılmış ve bu kapsamda Moda Sahnesi örnek alınarak kurumun bu dönem boyunca neler yaptığı, pandemiden ne derecede etkilendiği incelenip değerlendirilmiştir. Türkiye'de sahne etkinliklerinin zorunlu bir şekilde dijitalleşme sürecine nasıl ve neden geçtiği araştırılmış Covid-19 pandemisi sebebiyle dijitalleşen sahne kavramının tiyatrolar üzerinde yol açtığı etkiler örneklerle gösterilmeye çalışılmıştır. Moda Sahnesi örneği esas alınarak sahnenin pandemi süreci ve sonrası yaşadıkları dönem incelenmiş ve tiyatronun genel sanat yönetmeni ile birebir röportaj gerçekleştirilmiştir. Bu tezin amacı, İstanbul'da birçok farklı sanat etkinliklerine ev sahipliği yapan Moda Sahnesi'nin pandemi döneminde sanat kurumlarının seyirci almaya kapatılmasıyla başlayan süreçte dijital mecraları hangi stratejiyle kullandıklarını incelemektedir. Sahnenin pandemi döneminde yapmış olduğu 'Sahneden Naklen' projesi, geçmiş dönemde oynamış olduğu oyun afişlerinin yeniden tasarlanıp internet üzerinden satış sürecinin gerçekleştirilmesi, İş Sanat 'Provadan İzle' etkinliği ve 'Ödemiyoruz Eylemi' gibi yaşadığı süreçler incelenmiş ve değerlendirilmiştir. Tiyatronun dijitalleşme aşamalarının hem toplum üzerindeki etkileri hem de sahne sanatlarının teknolojik öğeleri kullanmaya yönelik olan girişimleri ilerleyen dönemde toplumların gelişmesi ve tarihi süreçleri açısından önem arz eden konulardan birisi olacağı öngörülmektedir.