Uluslararası Ticarette Denizyolu Taşımacılığı

Abstract

Taşıma modları arasında dış ticarette en çok kullanılan taşıma modu olan denizyolu taşımacılığı sahip olduğu vazgeçilmez konumu nedeniyle ülke ekonomisine önemli oranda katkı sağlamaktadır. Antik Mısır’da büyük ve ağır yüklerin taşınması için dünyanın en büyük nehri Nil’in gücünden yararlanan tekneler yapılarak Mısır dönemin en güçlü ticaret merkezlerden biri haline gelmiştir. Herodostos'un, "Mısır, Nil Nehri’nin bir armağanıdır.” sözü Nil Nehri’nin katkıları olmadan Mısır’ın tarih sayfalarında yer alan görkemli günlerini yaşayamayacağı şeklinde yorumlanmaktadır. Benzer durum Türkiye dâhil pek çok ülke için de geçerlidir. Osmanlı İmparatorluğu’nun en parlak dönemleri, denizyolu taşımacılığının geliştirilmesi, uzun deniz yolculuklarına dayanıklı gemilerin yapılması, İpek ve Baharat Yolları’nın etkisini yitirmesiyle geride kalmış ve imparatorluk hem ekonomik hem de siyasi olarak gün geçtikçe zayıflamıştır. Dünya tarihindeki tüm savaşların temelinde, ülkelerin ekonomik üstünlüklerini korumaları ya da arttırmaları olmuştur. Günümüz dünyası, küreselleşme etkileriyle tam rekabet piyasa modeline oldukça yaklaşmış, ürün kalitelerinin birbirine benzemesi, menşei olan ülkeden farklı ülkelerde üretilen ürünler nedeniyle taşımacılık önemini daha da arttırmıştır. Öyle ki yoğun teknoloji gerektirmeyen standart ürünlerin fiyatlarındaki en önemli etken artık taşımacılığın kendisi olmuştur. Dünya ekonomisinde söz sahibi olan ülkeler bu pozisyonlarını denizyolu taşımacılığına borçludur. 1950 yılında 500 milyon ton olan dünya deniz ticaret hacmi bugün 18 kat artarak 9 milyar tona ulaşmıştır. Hacim olarak dünya ticaretinin %75’i denizyoluyla, %16’sı demiryolu ve karayoluyla, %9’u boru hattı ile ve %0,3’ü havayoluyla gerçekleştirilmektedir.

Maritime transportation is the most widely used mode of transportation in foreign trade and due to its indispensable position, maritime transportation contributes significantly to the national economy. Ancient Egyptians used the world’s largest river to transport their largest and heaviest cargo. Thanks to using the power of the Nile, Egypt has become one of the most powerful trading centers of the period. Herodotus called Egypt the “Gift of the Nile" because the Egyptian civilization depended on the Nile River. The same is true for many countries, including Turkey. The most brilliant periods of the Ottoman Empire had ended because of the development of maritime transport, the construction of ships resistant to long sea voyages. Due to these innovations, the Silk and the Spice Roads became less important for world trade and Ottoman Empire weakened day by day, both economically and politically. Countries endless ambitions to maintain or increase their economic superiority caused almost all wars in world history. Today's world has come closer to the full competition market model with the effects of globalization. The importance of transportation has increased due to the similarity of products which produced by many countries. The transportation itself become the most important factor for the prices of standard products that do not require intensive technology. Global trade’s most important countries owe these positions to maritime transport. The world maritime trade volume, which was 500 million tons in 1950, has increased by 18 times and reached 9 billion tons today. Seventy-five percent of the world trade’s volume is carried by sea, 16 percent by rail and road, 9 percent by pipeline and only 0.3 percent by air.