Uluslararası Ticaret ve Finansman Bölümü / Department of International Trade and Finance

Permanent URI for this collectionhttps://hdl.handle.net/11413/6795

International Trade

Browse

Recent Submissions

Now showing 1 - 20 of 95
  • PublicationRestricted
    Stress Management and Psychological Resilience of Healthcare Workers: The Role of Job Satisfaction, Job Performance, and Continuance Commitment
    (SIPISS- Edizioni FS Publishers, 2024) Alay, Hazal Koray; Ozturk, Emine; DEVECİYAN, MERİ TAKSİ
    Introduction: The purpose of this study is to examine the role of job satisfaction, job performanceand continuance commitment in the relationship between psychological resilience and stresmanagement among healthcare workers at İstanbul province public hospitals, in Turkey. Methods: As the data collection and analysis method in this research, a cross-sectional study desigwas used on a sample of 848 healthcare workers. A simple random sampling method was used tcollect data. Data were evaluated using IBM’s statistical program SPSS Statistics 26.0 and HayeProcess Macro statistical program. In the research, data were examined using frequency analysisexplanatory factor analysis, reliability analysis, Pearson correlation analysis, and multiple regressioanalysis. Result: The research's findings indicate that stress management, psychological resilience, josatisfaction, and job performance are significantly correlated. There is no statistically significancorrelation between continuance commitment and other variables. Discussion: The psychological resilience of health workers is effective on job performance. It iemphasized that the job performance of health workers can help them to have a better level opsychological resilience both personally and professionally. Healthcare workers with high joperformance tend to have a more positive relationship with their jobs, which may increase theicapacity to cope with stress. Stress management is very important, as healthcare professionals do noaccept mistakes and have high risks while providing services. For this reason, stress managemenpractices can be developed to alleviate the difficulties of working conditions in institutions anincrease psychological resilience. Take-home message: This study can be an important source of information to support healthcarworkers-especially nurses and midwives-to have a better working environment and to cope witstress more effectively. It is recommended that the effect of employees' continuance commitment bexamined in detail in future studies. © 2024 by the authors.
  • PublicationRestricted
    What is the Role of Sustainability in the Relationship between Green Transformational Leadership and Firm Performance?
    (INT, Journal Contemporary Economics & Administrative Sciences, 2024) Alay, Hazal Koray; Keskin, Abdulkadir; Şen, Gülaçtı; DEVECİYAN, MERİ TAKSİ
    The aim of the research is to understand the relationship between green transformational leadership and firm performance, evaluating the role of sustainability strategies in this connection. Increasing global environmental issues and social inequalities necessitate companies to prioritize sustainability principles not only for financial concerns but also because of green transformation. In this context, focusing on the role of sustainability strategies is the main objective of the research. Quantitative research methods, specifically the cross-sectional survey method, were employed for data collection and analysis. A sample of 391 whitecollar employees working in companies operating in Turkey was determined using the convenience sampling method. The data collected through surveys was analyzed using the AMOS 24 statistical program. The findings indicate that green transformational leadership is influential on firm performance, environmental sustainability, and economic sustainability. Additionally, economic sustainability was found to play a mediating role in the relationship between green transformational leadership and firm performance. It is expected that the findings obtained will provide a significant foundation for business leaders, guiding them in the development of sustainability-based strategies.
  • PublicationOpen Access
    Sanal Kaytarma ve Örgütsel Adalet Kavramlarını Ele Alan Akademik Çalışmaların Tematik Analizi
    (Dicle Üniversitesi, 2024) DEVECİYAN, MERİ TAKSİ
    Çalışma ile “sanal kaytarma” ve “örgütsel adalet” kavramlarını birlikte ele alan yayınların “araştırma yöntemi” ve “eğilimlerinin/konularının” incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, zaman kısıtlaması olmaksızın “Web of Science” ve “Dergipark” veri tabanlarında iki kavramı birlikte ele almış “yirmi altı” adet yayın tematik analiz metodolojisiyle incelenmiştir. Nitel araştırma yöntemlerinden, tematik içerik analizi ile yürütülen çalışmada, MAXQDA 2022 nitel veri analiz programı kullanılarak, incelenen akademik yayınlardaki en yaygın kullanılan konular/eğilimler ve araştırma yöntemleri görselleştirilmiştir. Çalışma sonucunda incelenen akademik yayınlarda, “sanal kaytarma nedenlerinin” en yaygın ele alınan konu/eğilim olduğu, araştırma yöntemi olarak ise nicel araştırma yönteminin en çok kullanılan metodoloji olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca tematik analiz kapsamında bulguları genişletmek için en çok katkıda bulunan yazarlar, yayın türü ve en çok yayın yapılan yıllar da belirlenmiştir. Literatürde “sanal kaytarma” ve “örgütsel adalet” değişkenlerini kapsayan yayınların azlığı ile, çalışmanın bu alanda çalışmak isteyen araştırmacılara farkındalık sağlaması, rehberlik etmesi beklenmektedir.
  • PublicationOpen Access
    Global ve Yerel Enerji Şirketlerinin Vizyon İfadelerinin İncelenmesi
    (Yönetim Bilimleri Dergisi, 2024) DEVECİYAN, MERİ TAKSİ
    Çalışma ile global ve yerel en başarılı enerji şirketlerinin (Fortune Global 500 ve ISO 500 sıralamasına göre) vizyon bildirileri içerik özellikleri ve aralarında fark olup olmaması bakımından analiz edilerek, vizyon bildirileri ile hangi özelliklerin/kelimelerin vurgulandığının belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın örneklemi nitel araştırma yöntemlerinde sıklıkla kullanılan ölçüt örnekleme tekniğine göre belirlenmiştir. Fortune Global 500 ve Uluslararası Standartlar Teşkilatı 500, 2022 web sayfalarında (8-10 ocak tarihleri arasında) en başarılı olarak sıralanan enerji şirketlerinden ilk on altısı araştırmaya dahil edilmiştir. Vizyon bildirileri betimsel nitel içerik analizi ile incelenmiş, temalar altında değerlendirilmiş, sıklıkla kullanılan kelimeler Maxqda 2022 nitel veri analiz programı yardımı ile tespit edilmiş ve görselleştirilmiştir. Ayrıca vizyon bildirileri Kantabutra (2008)’in sınıflandırmış olduğu bileşenlere sahip olup/olunmaması açısından da değerlendirilmiştir. Araştırma sonucuna göre global şirket vizyon temaları; “sürdürülebilirlik ve çevresel sorumluluk”, “müşteri odaklılık ve kalite”, “inovasyon ve teknoloji liderliği” olarak, yerel şirket vizyon temaları ise “liderlik ve örnek olma”,”yenilik ve teknoloji odaklılık” olarak bulgulanmıştır. Kantabutra (2018) vizyon bileşenlerine göre; yerel ve global şirketlerin vizyon beyanları karşılaştırıldığında ise; her ikisinde de en çok yer alan vizyon bileşeninin “netlik” olduğu saptanmıştır. Vizyon bildirilerinde en çok tekrarlanan kelimenin ise araştırma için seçilen sektör olduğundan “enerji” kelimesi olduğu izlenmiştir. Sonuç olarak, bu araştırma enerji sektöründeki şirketlerin vizyonlarını anlamak ve karşılaştırmak için değerli bir katkı sağlamaktadır. Şirketlerin stratejik hedeflerini belirleme ve çalışanlarını motive etme konusundaki yaklaşımlarını anlamak için bu tür çalışmaların farkındalık yaratması beklenmektedir.
  • Publication
    The Effects of the Developments in Artificial Intelligence and Open-Access Software on the Visions of Academicians
    (Brill Academic Publishers, 2024) BATAKLAR, SİNAN; DEVECİYAN, MERİ TAKSİ
    This research aims to examine the effects of developments in Artificial Intelligence (AI) and open-access software on the visions of academicians. The research was conducted using the phenomenology pattern, one of the qualitative research methods, and semi-structured in-depth interviews were preferred during the data collection process. Descriptive and coding-based qualitative content analysis methods were used in the research process. Emerging themes include the use of artificial intelligence in higher education; situation analysis of the use of AI in academics (SWOT); and strategic dimension of using AI in higher education. These themes explain in detail the potential effects of AI and open-access software on the strategy and competitiveness dimensions of academics’ visions. It is expected that the study will make significant contributions to understanding the changes that AI and open-access software will create in the academic world and how these technologies can be integrated into the way academics work.
  • PublicationOpen Access
    The Impact of Green Business Ethics and Green Financing on Sustainable Business Performance of Industries in Türkiye: The Mediating Role of Corporate Social Responsibility
    (MDPI, 2024) Alay, Hazal Koray; Keskin, Abdulkadir; Şen, Gülaçtı; Kayalıdereden, Didem; Berber, Şayan; DEVECİYAN, MERİ TAKSİ
    The purpose of this research is to understand the relationship between green business ethics, green finance, and sustainable business performance, and to evaluate the role of corporate social responsibility (CSR) in this relationship. The impact of the damage inflicted on nature's functioning order is being felt much more strongly today. In light of these realities, companies must emphasize sustainability principles not just out of financial concerns but as a result of corporate social responsibility. In this context, focusing on the role of corporate social responsibility in sustainable business performance is the main goal of this research. Quantitative research methods, specifically the cross-sectional survey method, were employed for data collection and analysis. For this purpose, a convenience sampling method was used to select 427 white-collar employees working in industries operating in T & uuml;rkiye as the sample for this study. The data collected through surveys were analyzed using the AMOS 24 statistical program. The findings underscore that green business ethics and green finance have a significant impact on corporate social responsibility and sustainable business performance. Additionally, it was determined that corporate social responsibility plays an intermediary role in shaping sustainable business performance. These findings are expected to provide an important foundation that can guide both employees and managers in developing awareness about green policies and sustainability, emphasizing the importance of green policies in working life.
  • PublicationOpen Access
    Sustainable Turkish SMEs: Achallenges and Opportunities in Adopting Green Competitive Strategies
    (Editorial Primmate, 2024) BATAKLAR, SİNAN; DEVECİYAN, MERİ TAKSİ
    This study investigates the necessity for Turkish small and medium-sized enterprises (SMEs) to develop green competitive advantages and the challenges they face in this process. It examines how SMEs adopt and implement green competition strategies in light of proactive and reactive environmental strategies. The research was conducted using a case study approach, with data collected through interviews and observations with six SMEs from various sectors in T & uuml;rkiye. The findings reveal that while most SMEs are willing to adopt green competition strategies, they face difficulties such as lack of financial and technical resources, integrating green strategies into their core business, and complying with local and global legislation. This study provides valuable insights for policymakers, academics, and practitioners interested in promoting sustainable practices among SMEs.
  • PublicationOpen Access
    Bibliometric Analysis of The Concept of "Organizational Differences" Using Visual Mapping Technique
    (ADAMOR, Toplum Araştırmaları Merkezi, 2024) DEVECİYAN, MERİ TAKSİ
    In this study, it is aimed to perform a bibliometric analysis of the research related to the concept of organizational differences and to make inferences about the general structure of the field. In this direction, in the research, 303 scientific publications on "organizational differences" were examined with the bibliometric analysis method using the Web of Science database, and then the obtained data were visualized using the VOSviewer software program. Bibliometric methods such as keyword analysis, citation analysis, co-author analysis, co-citation analysis of authors were used on the identified scientific publications. Using bibliometric methods, a comprehensive view of the dynamics of the field is presented; the development of the literature on the concept of "organizational differences" has been mapped by determining the basic studies, types, years, authors, countries and publication areas. As a result of the study, it was found that the subject of "organizational differences" was not studied sufficiently in the literature; the most publications on a country basis were from America, the most publications on a year basis were published in 2019, and the most commonly cited author was Alstemark B. It is thought that the findings obtained as a result of the analysis will provide resources for future studies on "organizational differences".
  • PublicationOpen Access
    Social Networks in the Jewelry Industry: A Qualitative Research on Ethnic/Minority Entrepreneurs in Turki̇ye
    (Beykoz Üniversitesi, 2024) Arıkboğa, Fatma Şebnem; DEVECİYAN, MERİ TAKSİ
    The study aims to reveal how minority entrepreneurs benefit from social networks and the role of social networks in the jewelry sector, which is considered one of the sectors where the use of social networks can be easily detected, where ethnic and minority entrepreneurs are clustered in Istanbul province, in Türkiye. In this context, phenomenology design was used as a qualitative research method, and the research data was collected through individual face-to-face in-depth interviews with a pre-prepared semi-structured questionnaire with 24 minority entrepreneurs registered with the Istanbul Chamber of Jewelers (IKO) and the Istanbul Chamber of Commerce Jewelry Committee (ITO). Descriptive and coding-based qualitative content analysis was used to analyze the data. MAXQDA qualitative data analysis program was used to visualize the data. As a result of the study, minority entrepreneurs in the jewelry sector benefit heavily from their social networks (especially their co-ethnic group) to access resources. Within the framework of the unique structure of the jewelry sector and the internal dynamics of minorities, the impact of the concept of "master" on the social networks of entrepreneurs in addition to family friends, who are among their strong and close networks, was also observed. The study is expected to contribute to the field by offering suggestions, as it is the only study that addresses the concept of "master" in the sectors of the creative industries and brings the concept to the literature.
  • PublicationOpen Access
    Üniversite Öğrencilerinin Güven, Memnuniyet ve Beklenti Düzeylerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma
    (Nişantaşı Üniversitesi, 2024) BEKMEZCİ, MUSTAFA; Çağlar, H. Nazan; YÜKSEL, ŞERİF
    Bu çalışma, üniversite öğrencilerinin güven, memnuniyet ve beklenti düzeylerini ölçmeyi ve bu değişkenler arasındaki ilişkileri ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Alanyazında kişilerin güven ve memnuniyet düzeylerinin bir kurum veya kuruluş ile sürdürülen ilişkiyi etkilediği görülmektedir. Ayrıca, beklenti ile güven ve memnuniyet arasında anlamlı bir ilişki bulunmaktadır. Bu doğrultuda, çalışmanın temel motivasyonu, üniversite öğrencilerinin okullarına ilişkin güven, beklenti ve memnuniyet algılarını ölçmek ve bu değişkenler arasındaki ilişkilerin ortaya çıkarılmasıdır. Bu sayede üniversite öğrencilerinin okullarına karşı tutum ve beklentilerinin ortaya çıkartılması amaçlanmaktadır. Araştırmanın örneklemini Türkiye’deki üniversitelerde eğitim gören lisans öğrencileri oluşturmaktadır. Bu doğrultuda, 2021-2022 eğitim öğretim döneminde 136 üniversite öğrencisine anket yoluyla ulaşılmıştır. Araştırmanın amacı doğrultusunda, tanımlayıcı istatistiki analizler, faktör analizi, geçerlik ve güvenirlik analizleri ve korelasyon analizi uygulanmıştır. Ayrıca memnuniyet değişkenin yordayıcılarının belirlenmesi için çoklu doğrusal regresyon analizi, sosyodemografik değişkenler açısından değişkenlerin ne ölçüde farklılaştığını anlamak üzere bağımsız örneklem t-testi uygulanmıştır. Elde edilen sonuçlar neticesinde öğrencilerin üniversitelerine duydukları güvenin, memnuniyet düzeylerini önemli ölçüde yordadığı görülürken, beklenti düzeylerinin herhangi bir yordayıcı etkisinin olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca, gelişim beklentisi ve kişisel gelişimden memnuniyet açısından cinsiyetler arasında anlamlı bir fark olduğu bulunmuştur. Bu doğrultuda, kadınların gelişim beklentisi ve kişisel gelişimden memnuniyet düzeylerinin erkeklere göre daha yüksek olduğu görülmektedir. Araştırma sonuçlarında, akademisyen ve uygulayıcılar için öneriler sunulmuştur.
  • PublicationOpen Access
    Ethical Leadership, Organizational Culture, and Intrapreneurship: A Study in the Banking Sector
    (Nişantaşı Üniversitesi, 2024) DEVECİYAN, MERİ TAKSİ
    The purpose of this research is to measure the perceptions of bank sector employees regarding ethical leadership, intrapreneurship, and organizational culture, and to examine the relationship between these variables. The cross-sectional survey method was utilized for data collection and analysis, employing quantitative research methods. For this purpose, data collected through surveys from 395 bank personnel using convenience sampling method were evaluated through statistical analyses. The findings indicate a significant positive relationship among bank employees between ethical leadership, organizational culture, and intrapreneurial behavior. It was found that organizational culture has a higher explanatory power for intrapreneurship than the perception of ethical leadership, while ethical leadership has a higher explanatory power for organizational culture. This study provides a significant contribution to understanding the dynamic relationship between ethical leadership, intrapreneurship, and organizational culture. This understanding can guide managers and researchers in leadership strategies and organizational culture development practices. The rarity and significance of this study are underscored by the lack of previous research simultaneously addressing the relationship between ethical leadership, intrapreneurship, and organizational culture in the banking sector, thus indicating its potential to contribute to the academic literature in this field.
  • PublicationOpen Access
    Bibliometric Analysis of Paternalistic Leadership
    (Hacı Mustaf Paksoy, 2024) DEVECİYAN, MERİ TAKSİ
    The study presents a bibliometric analysis of 520 publications found through a Web of Science database search to identify trends and developments in the academic literature on paternalistic leadership. It is also expected that the study will identify existing gaps in the “paternalistic leadership” literature, where the frequency of study tends to increase after 2018, and potential opportunities for future research. As a result of the analysis, it was determined that the highest number of citations in the publications reached in the field of paternalistic leadership was in 2022, and the most frequently used keywords were “paternalistic leadership” and “authoritarian leadership”. In addition, it was determined that the country that conducted the most studies and had the highest citation score was Peoples R China. According to the findings of the analysis, it was concluded that Cheng Bs is the researcher with the highest number of publications and citations in this field. The study is expected to contribute by raising awareness for researchers who want to study leadership literature in the field of management.
  • PublicationOpen Access
    Saldırgan Realizm Perspektifinden Rusya’nın Kırımı’ı İlhakı (2014)
    (Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2024) AYŞEGÜL, KETENCİ
    Saldırgan Realizm, büyük güçlerin kendilerine yönelik tehditlere karşı çok hassas olduklarını ve gerekli görüldüğü taktirde sert güç unsurlarını da kullanarak tehdidi bertaraf etmeye çalıştıklarını belirtir. Rusya, 2014 yılında Kırım’ı ilhak ederek, yakın coğrafyasındaki tehdide/potansiyel tehditlere karşı ne kadar hassas olduğunu göstermiştir. II. Dünya Savaşı sonrasında ilk defa topraklarına bir toprak parçası katmasının yanında, Rusya’nın Ukrayna’ya müdahalesi iki ülke ilişkileri açısından bir dönüm noktası olarak da kabul edilebilir. Çalışmada, Rusya’nı Kırım’ı ilhakı, Saldırgan Realizm merceğinden ele alınmakta, kendini büyük bir güç olarak gören Rusya’nın Kırım’ı ilhak etmesinin ardındaki saikler ve günümüz uluslararası konjonktüre etkileri ele alınmaktadır.
  • ItemOpen Access
    1. Dış Ticaret Zirvesi: “Uluslararası Ticarette 100 Yılın Mirası ve Sürdürülebilir Gelecek Vizyonu”: Konferans Özet Kitapçığı
    (İstanbul Kültür Üniversitesi, 2024) Kolektif; ed., Çiğdem Kaya; ed., Nebile Korucu Gümüşoğlu; ed., Namıka Elif Küçük
  • PublicationOpen Access
    Perceptions and Expectations of International and Ethnically Diverse Students in the Context of Diversity Management Policy Document in a Turkish Foundation University
    (Türk Kooperatifçilik Kurumu, 2023) Bataklar, Sinan; DEVECİYAN, MERİ TAKSİ
    The aim of this study is to analyse the effects of having policy documents regarding diversity management on students’ perceptions in higher education context. The study was carried out with 25 international students and students with different ethnic backgrounds who have been studying in various undergraduate and associate degree programs of a Turkish foundation university. The data were gathered via open-ended questions and phenomenology method. The data were applied using the qualitative content analysis approach. Based on the analysis of the data, noticeable themes have been reached regarding the students’ perceptions of the university’s diversity management policies and the academic satisfaction they get in the provided learning atmosphere during their time on and off campus. The themes and their sub-themes are as follows: The theme “the presence of the university to provide an inclusive educational atmosphere in the availability of students from different countries and ethnic backgrounds” include the significance of policy documents of the higher education institution, the necessity of an international campus and awareness raising and networking events, the theme “expectations to increase satisfaction about academic processes” includes the sub-themes of academic material support, learn by doing (allocation of more time for internship), more interaction with the academic staff, qualifications of the academic staff and sensitivity to individual learner types and learner backgrounds, the theme “expectations to create an international campus with a successful diversity management among students” includes attracting more students from different regions of the world, communication frameworks among students and graduates, high frequency of extra-curricular activities.
  • PublicationRestricted
    A Novel Multistage CAD System for Breast Cancer Diagnosis
    (Springer London Ltd., 2023) Karacan, Kübra; UYAR, TEVFİK; Tunga, Burcu; Tunga, M. Alper
    Computer-aided diagnosis (CAD) systems are widely used to diagnose breast cancer using mammography screening. In this research, we proposed a new multistage CAD system based on image decomposition with High-Dimensional Model Representation (HDMR) which is a divide-and-conquer algorithm. We used digital mammograms from Digital Database for Screening Mammography as dataset. We neglected BIRADS classification and used a brand-new clustering based on HDMR constant and breast size. To find the best performance of HDMR-based CAD system, we compared different pre-processing settings such as contrast enhancement with CLAHE and HDMR, feature extraction with HDMR, feature scaling, dimension reduction with Linear Discriminant Analysis. We used several Machine Learning algorithms and measured the performance of proposed system for normal-benign-malign classification, cancer detection, mass detection and found that the proposed system achieves 66%, 71% and 87% accuracy, respectively. We were able to achieve 92% accuracy, 100% sensitivity and 91% specificity in specific clusters. These results are comparable with deep learning-based methods although we simplified the pipeline and used brand-new HDMR-based processes.
  • PublicationOpen Access
    Yenilik İktisadı
    (İstanbul Kültür Üniversitesi, 2003) DÜNDAR, DURMUŞ; İlhan Ulusan
  • PublicationOpen Access
    Bilim, Araştırma ve Uygulamalı Hukukta Yöntem
    (İstanbul Kültür Üniversitesi, 2002) DÜNDAR, DURMUŞ; İlhan Ulusan
  • PublicationOpen Access
    Girişimcinin Sosyal Sermayesi Ölçeği: Bir Ölçek Uyarlama Çalışması
    (Marmara Üniversitesi, 2022) MUMCU, ARTÜR YETVART; ÇAKAREL, TAHA YUSUF; Demirbağ, Orkun
    Bu araştırmada, son yıllarda girişimcilik literatüründe önemli bir araştırma alanı olan girişimcinin sosyal sermayesi kavramı açıklanarak, ulusal literatürde girişimcinin sosyal sermayesi ölçümleyebilecek niteliğe sahip geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı geliştirmek hedeflenmektedir. Bu ölçek uyarlama çalışması, Hernández-Carrión ve arkadaşları (2017) tarafından geliştirilen Girişimci’nin Sosyal Sermayesi Ölçeğinin Türkçe geçerlemesi kapsamında, güvenilirlik ve geçerlilik değerlerini içermektedir. Türkiye’den 375 adet girişimci ile yürütülen bu çalışmada, ölçeğin orijinal dört faktörlü yapısına uygun şekilde dilimizde de 24 maddeden ve dört boyuttan oluşan bir yapıya sahip olduğu gözlemlenmiştir. Bu boyutlar; kişisel ilişkiler, profesyonel ilişkiler, yardımcı ilişkiler, kurumsal ilişkiler olarak belirlenmiştir. Yapılan güvenilirlik analizinde girişimcinin sosyal sermayesi ölçeğinin Cronbach Alfa katsayısı, sırasıyla 0,83, 0,77, 0,82 ve 0,87’dir. Yapılan araştırma kapsamında ulusal literatüre girişimcinin sosyal sermayesi ile ilgili yeni bir kavram kazandırılmıştır. İstatistiksel analizler neticesinde, uyarlama çalışması yapılan girişimcinin sosyal sermayesi ölçeği, Türkiye’deki girişimcinin sosyal sermayesinin ölçülmesinde geçerli ve güvenilir bir ölçek olarak kullanılabileceğini göstermektedir.
  • PublicationOpen Access
    Gözetimli Makine Öğrenmesiyle Noktalama ve Etkisiz Kelime Sıklıkları Kullanarak Yazar Tanıma
    (Gazi Üniversitesi Bilişim Enstitüsü, 2021) UYAR, TEVFİK; Uyar, Kübra Karacan; Yağlı, Emre
    Bu çalışmada köşe yazısı uzunluğundaki yazılarda noktalama ve etkisiz kelime kullanım sıklığı gibi basit özniteliklerin yazar tanımada yeterli olduğu ortaya konmuştur. Cumhuriyet gazetesi yazarlarından sıkça köşe yazan 6 adedi seçilerek her birinin çalışmanın başladığı tarihten geriye doğru son 120 köşe yazıları alınmış, her bir yazı için bir takım etkisiz kelime ve noktalama işaretlerinin kullanım sıklıklarına dayanan dokuz adet öznitelik elde edilmiştir. Sekiz gözetimli yapay öğrenme algoritması eğitildikten sonra yazının yazarını tanıma başarısı önişlemsiz ve önişlemden geçirilmiş veri kümelerinde ayrı ayrı ölçülmüş, asgari %82 ve azami %92 olmak üzere yüksek isabetli sonuçlar elde edilmiştir. Ölçeklemenin ve temel bileşen analizinin (PCA) başarıyı anlamlı miktarda değiştirmediği, ancak ölçekleme ve boyut azaltma yöntemi olarak doğrusal ayırtaç çözümlemenin (LDA) birlikte kullanılmasının en yakın komşu (kNN) ve Gaussian Naive Bayes (GNB) algoritmalarının yöntemlerin başarılarında yüksek anlamlı (p<0.001), destek vektör makineleri (SVM) algoritmasının başarısında ise anlamlı (p<0.05) bir fark yarattığı görülmüştür. Ayrıca karar ağacı temelli rasgele orman algoritmasında (RF) öznitelik önem analizi yapılarak cümle başına ortalama kelime sayısının ve virgül kullanma sıklığının en ayırıcı öznitelikler olduğu tespit edilmiştir.