Türkiye’de BirGaz Şirketinde LPG Dağıtım Sisteminin Optimizasyonu

Abstract

Bu çalışma Türkiye'deki bir gaz şirketinin LPG dağıtım sisteminin iyileştirilmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. LPG dağıtım sistemi tedarikçi, araç deposu ve istasyonlar başta olmak üzere birçok bileşeni içermektedir. Şirket, hâlihazırda LPG dağıtımını kişilerin bilgi birikimleri doğrultusunda ve günlük tahminleri göz önünde bulundurarak gerçekleştirmektedir. Uygulanan dağıtım sisteminde, 54 tedarikçi arasından hangi tedarikçilerle çalışılacağı ve bu tedarikçilerden hangi miktarlarda LPG satın alacağını kararlarıyla, hangi istasyona ne zaman ve hangi miktarda LPG sevkiyatı yapılacağı kararları bütünleşik olarak verilmemektedir. Bu da toplam maliyetin enküçüklenmesi adına sorun yaratmaktadır. Ele alınan LPG dağıtım sisteminde istasyonlara dağıtım, farklı kapasitelerdeki 2 tip araçla sağlanmaktadır ve şirket farklı araç filolarının bulunduğu 11 araç deposu ile çalışmaktadır. Bu araç depoları, Türkiye'nin farklı coğrafi bölgelerinde konumlanmıştır. Şirket, yıl içinde birlikte çalışacağı tedarikçileri LPG fiyatı üzerinden belirlemektedir. Tedarikçi seçimi yapılırken, tedarikçilerin istasyon ve depolara olan uzaklığı dikkate alınmamaktadır. Dolayısıyla, seçilen tedarikçilerin konumu işletme için ekstra dağıtım maliyetine sebep olabilmektedir. Yapılan çalışma kapsamında, dağıtım sistemi problemi iki aşamalı olarak ele alınmıştır. İlk aşamada istasyonların kümelenmesini gerçekleştirilmiş, ikinci aşamada ise, Envanter Rotalama Problemi (ERP) çözülerek detaylı araç rotaları oluşturulmuştur. Her iki aşama için de Karma Tamsayılı Doğrusal Programlama (KTDP) modelleri kurulmuş ve bu modeller GAMS/CPLEX çözücüsü kullanılarak çözülmüştür. Geliştirilen modellerle elde edilen sonuçlar, şirketin toplam satın alma ve dağıtım maliyetinin azaltıldığını göstermektedir.