Konut Tasarımında Esnekliğin Farklı Konut Tipolojileri Üzerinden Tartışılması

Abstract

Üretim ve tüketimin giderek hızlandığı günümüz dünyasında, zaman kavramının daha etkin bir ögeye dönüştüğü görülmektedir. Bu kavram kişilerde ve mekanlarda değişime yol açmakta, değişim de gereksinim, aktivite ve tercihleri yeniden sorgulamaya götürmektedir. Konut mekanları kullanıcının birebir etkileşim içinde olduğu, uzun süreli kullanım, aidiyet, kendileme gibi unsurları içeren ve temel gereksinimlerin karşılandığı mekanlar olduğundan kullanıcının ve mekanın değişiminin irdelenmesi önem kazanmaktadır. Günümüzde zaman kavramı kullanıma ilişkin hızlı bir değişime yol açarken, üretilen mekanların tek tipleşme durumu kullanıcı ile konut mekanı arasında uyumsuzluklara sebep olmaktadır. Statiklikten uzak, değişmeye doğru kesintisiz yön çevirmiş çevresel veriler, mimarlık ortamında kullanıcı-mekan arasındaki diyalektiğin yeniden tartışma gündemine getirilmesine yol açmaktadır. Çalışma kapsamında kullanıcı-mekan etkileşimi araştırılırken, konut mekan tasarımının analizi tip ve zaman faktörleri üzerinden ele alınmıştır. Bu doğrultuda üretilen konut mekanlarının tipolojik özelliklerine bağlı olarak konut tasarımında esneklik ve zaman kavramları tartışmaya açılmaktadır. Mekanın tipolojik özelliklerinin mekânsal çözümlerdeki olumlu-olumsuz etkilerinin ve bu doğrultuda oluşan mekanların statikliğe mi,yoksa dinamikliğe mi evrildiğinin esneklik üzerinden okunması hedeflenmektedir. Çalışmada esneklik teması ile tasarlanan 10 adet projenin geliştirilen ‘Esneklik Bileşenleri Matrisi’ üzerinden analiz ve değerlendirilmesi yapılmaktadır.

In today’s world we see production and consumption is rapidly increasing; thus time becomes an active factor. This factor makes changes both in users and spaces. The change directs us to rethink our personal requirements, activities and choices. In order to specialize, dwelling spaces become more important where user and space interact directly while general requirements such as extended use, place attachment, personalization, etc. are being met. Today, time factor makes a rapid change in user, conversely we see that production of the dwelling space started to become so monotypic that relation between user and space mismatch. These data lead us to argue the dialectic between user and space in architectural environments again. In this research, the interaction between space and user is configured regarding type and time, while the production of dwelling spaces’ typologic properties are analysed. Accordingly, it is aimed to open up discussion through flexibility in dwelling design process as if the newly dwelling space productions evolve either into a static or dynamic direction. From that point on, a ‘Flexibility Components Matrix’ is being constituted to analyse 10 dwelling projects including flexibility theme and analyses, evalutions are being made through specified flexibility components.