Peculium Kurumunun Yapay Zekâya Sahip Robotların Hukukî Statülerinin Tespitinde Model Olarak Kullanılması

Abstract

Teknolojik gelişmeler sonucunda günlük hayatımızda yapay zekâya sahip robotların kullanıldıkları alanlar giderek daha fazla genişlemekte ve bu durum hak ve hukuk ihlâllerinin artması sonucunu beraberinde getirmektedir. Yapay zekâya sahip robotlar için öngörülmüş özel bir hukukî statü mevcut olmadığı için hukuk sistemlerinin yapay zekâ teknolojisindeki gelişmelere göre yeniden düzenlenmesi bir zorunluluk halini almıştır. Robotların hukukî statüsünün nasıl düzenlenmesi gerektiği konuya ilişkin bilimsel çalışmalarda üzerinde en çok tartışılan konuların başında gelmektedir. Bu konuda doktrinde ileri sürülen görüşlerden biri yapay zekâya sahip robotların elektronik kişi olarak kabul edilmeleridir. Ancak yapay zekâya sahip robotların kişiliğe ve dolayısıyla hak ehliyetine sahip olduklarının kabulü öngörülemeyen riskleri de beraberinde getirebileceğinden, en azından kısa vadede, bu alandaki ihtiyacın başka bir modelle karşılanması daha isabetlidir. Yapay zekâya sahip robotların hukukî statüsü belirlenirken kölelik kurumundan yararlanılması bu konuda ileri sürülen görüşlerden bir diğeridir. Kölelik kurumuna ve özellikle peculium kavramına ilişkin olarak Roma Hukuku tarafından getirilen düzenlemelerin, yapay zekâya sahip robotların hukukî statüsünün ve yapay zekâ kullanımından doğan hukukî sorumluluğun belirlenmesinde model olarak alınması ise, bu robotların kişi olarak kabul edilmelerinin özellikle hukukî sorumluluğun belirlenmesi bağlamında yaratabileceği olumsuz sonuçların ortadan kaldırılmasına imkân verecektir.

Modern technology calls for a legal framework for the legal integration of highly developed robots (autonomous robots-artificially intelligent robots) into our society. Because as a result of technological developments, artificially intelligent robots are used daily in many industries and by individuals more and more. Since there is no special legal status provided for artificially intelligent robots, it has become a necessity to regulate legal systems according to developments in artificial intelligence technology. How the legal status of this robots should be regulated is one of the most discussed topics in scientific studies on the subject. One of the views put forward in the doctrine on this subject is that artificially intelligent robots are accepted as electronic persons. However, granting legal personhood (electronic personhood) to robots for determining rights and responsibilities of these entities could cause some problems. Get the advantage of the institution of slavery while determining the legal status of artificially intelligent robots is another view put forward on this issue. In this respect, legal status of Roman slaves and specially the concept of peculium could be an alternative legal remedy.