Türkiye’de Fen Bilimleri, Teknoloji, Mühendislik ve Matematik Alanlarının Seçiminde Cinsiyetler Arası Farklılıklar

Abstract

Amerika Birleşik Devletleri’nde ve Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı’na bağlı bazı ülkelerde kadınların, yükseköğretimde öğrenim gördükleri ve mezun oldukları alanların daha çok kadınlara özgü olduğu düşünülen biyoloji, sosyal bilimler, eğitim gibi alanlar olduğuna ilişkin çalışmalar vardır. İlerleyen yıllarda dünyada fen bilimleri, teknoloji, mühendislik ve matematik (FeTeMM) alanlarında istihdam olanaklarının giderek artacağına ilişkin bazı öngörüler bulunmaktadır. Öte yandan yurtdışında FeTeMM alanlarında öğrenim görenlerin her iki cinsiyette de az olduğunu, ayrıca öğrenim gören öğrenciler arasından kadın öğrencilerin bu alanları daha az tercih ettiklerine ilişkin raporlar yayınlanmaktadır. Türkiye’de öğrencilerin cinsiyetlerine göre FeTeMM alanlarını seçme eğilimlerine dair fazla çalışmaya rastlanmamıştır. Bu nedenle bu çalışmada Ölçme Seçme ve Yerleştirme Merkezi tarafından düzenli olarak yayınlanan istatistikler incelenerek 1999-2013 yılları arasında kadın ve erkekler arasında FeTeMM alanlarını seçme konusunda nasıl bir eğilim olduğu ortaya konmaya çalışılmıştır. Yapılan incelemede kadınların doğal bilimleri, matematik ve istatistik alanlarını, erkeklerin ise bilgisayar ve mühendislik alanlarını ağırlıklı olarak yeğlendikleri görülmektedir. Elde edilen sonuçlar alanyazı bağlamında değerlendirilmiş, kariyer psikolojik danışmanlığı açısından tartışılmış ve bazı önerilerde bulunulmuştur.

Prior research indicate that women in both the United States and in most OECD countries tend to heavily enroll in and graduate from disciplines such as biology, social sciences, and education that are traditionally dominated by females. Despite the fact that employment opportunities in the Science, Technology, Engineering and Mathematics (STEM) areas are expected to increase in the coming years, a number of reports suggest that enrollment in these fields is far less than desired, particularly for females. While these findings cause for concern, they also reflect enrollment trends in countries other than Turkey and there is limited research on female enrollment trends in STEM areas. The purpose of this study was to investigate gender-based enrollment differences in STEM areas between 1999-2013 based on statistics published by the Student Evaluation, Selection and Placement Center (SESPC). The results suggest that gender differences are evident in STEM areas as females predominating in areas like life science, mathematics and statistics while males tended to predominate in areas like computer sciences and engineering. These results were discussed in terms of prior research findings as well as their impact on career counseling and planning.