Fonksiyonel Bir Besin Olarak Turunçgiller ve Metabolik Sendrom İlişkisi

Abstract

Temel besleyici özelliklerinin yanında vücutta gösterdiği bir veya birden fazla yararlı hedef fonksiyon ile hastalık riskini azaltıp iyi hal ve sağlığı geliştirici etki gösterebilen, günlük beslenme planı içerisinde yer alıp tüketilebilen; hap, kapsül veya farklı şekillerde bir besin desteği olmayan besinlere fonksiyonel besinler adı verilmektedir. Fonksiyonel bir besin olarak turunçgiller, bileşiminde bulunan askorbik asit, folik asit, lif, pektin, potasyum, magnezyum, karotenoidler ve flavonoidler ile olumlu sağlık etkileri gösterebilmektedir. Bu bileşenlerin miktarları turunçgil çeşidine, olgunluğuna, saklama koşullarına ve işleme yöntemlerine göre değişkenlik gösterebilmektedir. Turunçgillerin sağlık üzerine olumlu etkileriyle öne çıkan bileşenleri naringin ve hesperidin flavonoidleridir. Hipertansiyon, hiperglisemi, dislipidemi, protrombotik ve proinflamatuvar faktörler, metabolik sendrom risk faktörleri arasındadır. Turunçgil flavanoidleri hiperglisemi, hiperlipidemi, hipertansiyon, inflamasyon ve vücut ağırlığı denetimi üzerine olumlu etkiler gösterebilmektedirler. Literatürde, turunçgil flavonoid ekstraktlarının kullanıldığı hayvan araştırmaları ve turunçgil tüketiminin dislipidemik etkileriyle ilgili insan araştırmaları öne çıkmaktadır. Bu nedenle günlük beslenme planında turunçgil tüketimi ve metabolik sendromla ilgili önerilerin geliştirilebilmesi için bu konuda daha fazla epidemiyolojik ve deneysel araştırmalar gereklidir.Functional food is a food of daily diet which have at least one target function in the body besides its’ nutritional properties and can decrease disease risk and improve health and wellness. Functional food is not a pill, capsule or any type of nutritional support. Citrus fruits as a functional food have beneficial health effects related with their conponents such as ascorbic acid, folic acid, dietary fiber, pectin, potassium, magnesium, carotenoids and flavonoids. The amount of these components depends on type of citrus fruit, ripeness, storage conditions and process methods. The prominent components of citrus fruits are known as naringin and hesperidin flavonoids. Hypertension, hyperglycemia, dyslipidemia, protrombotic and proinflammatuary factors are the important risk factors of metabolic syndrome. Citrus flavonoids have beneficial effects on hyperglycemia, hyperlipidemia, hypertension, inflammation and body weight management. In the literatur, the studies mostly featured on the animal studies related with citrus flavonoid extracts and human studies on beneficial effects of citrus fruits consumption on dyslipidemia. Therefore, there is a need to more epidemiological and experimental studies on citrus fruits consumption recommendations in relation with metabolic syndrome.