Kullanıcı erişimi açısından üniversite kütüphaneleri web siteleri arayüz-içerik uyumu sorunu

Abstract

Çalışma üniversite kütüphaneleri web sayfalarının ara yüz-içerik uyumu sorununun kullanıcı erişimi açısından irdelenmesini kapsamaktadır. Hedef, kullanıcı erişimleri açısından ara yüz ve içerik arasındaki uyumun ne tür iletişim engelleri yarattığının ortaya konması ve web sitelerinin içerikleri ile ara yüzlerindeki uyumun kullanıcıya etkisinin ortaya konulmasıdır. Araştırmada, web sayfalarının tasarım nesneleri olarak barındırdıkları özellikleri sıralanmakta, yine kütüphaneler örneğinden yola çıkılarak kullanıcılarının beklentileri ile uyumlu içeriklere sahip olup olmadıklarını incelenmekte, kullanıcı memnuniyeti ile içerik-ara yüz arasındaki ilişkiyi ortaya konulmaktır. Bu çerçevede Roman Jakobson'ın sözlü iletişim modeli temel alınıp sayfaların analizine girişilerek, kullanıcı sormacaları ile karşılaştırmalar yapılmıştır. Çalışma sırasında web sitelerinin kişi ya da kurumların göstereni olarak, erişimcilerle hangi göstergeleri kullanarak iletişim kurdukları incelenmiştir. Bunun yanında kaçınılmaz olarak iletişim bilimleri, göstergebilim, web tasarımcılığı ve konunun özeli olarak kütüphanecilik biliminin gerek içerik gerekse tasarımla ilgili görüşlerinden yararlanılmıştır. Sormaca uygulanarak göstergelerin kullanıcılarca nasıl algılandığı, bir iletişim süreci aracı olarak web sayfalarının kullanıcıları ile iletişimleri, kullanıcıların algı ve ihtiyaçları çerçevesinde incelenerek değerlendirmeler ve çözümlemelere gidilmiştir. Çalışma, ara yüz ve içerik tasarımı gerçekleştirilirken kullanıcı odaklı düşünülmesi gerektiği ve göstergebilimsel ilkeler dikkate alınarak hareket edildiğinde web sayfaları aracılığı ile gerçekleştirilen iletişim süreçlerinin başarısının arttığını ortaya koymaktadır. Aynı zamanda farklı kullanıcı gruplarına sahip web sitelerinin, bu farklı kullanıcıların özelliklerini ile eğilimlerini dikkate alarak gerçekleştirecekleri tasarımların, kullanıcıların siteleri kullanımlarını olumlu yönde etkileyebileceği sonucuna ulaşılmaktadır.

This study contains the examination of interface-content coherence problem of university libraries? web sites in terms of user access. The purpose is to explain how coherence problem between interface and content creates communication difficulties and to clarify the effect of the coherence between the contents of web sites and interfaces for the user. In the study, features that the web sites incorporate as design subjects are specified, it is examined whether the web sites have the contents which are coherent for their users? expectancies, and the relation between the user satisfaction and contentinterface is put forth. In this context, user questionnaires have been compared and contrasted by taking Roman Jakobson?s verbal communication model as a base and analyzing the pages. Throughout the study, it is examined which signs web sites, as the signifier of persons or institutions, use in order to communicate with users. Besides, the ideas of communication science, semiology, web design, and being specific to the subject, the ideas of library science about both content and design are inevitably benefited from. By applying the questionnaire, it is appraised and analyzed how the signs are perceived by the users, how web pages as a tool of communication process communicate with their users by the framework of the users? perceive and necessities. The study reveals that it must be thought as user-focused while interface and content design are realized, and also that the success of communication processes which are realized via web pages increase when semiological factors are considered. When the designs which are to be created by the web sites that own different user groups as in the university libraries are created by considering the characteristics and tendencies of these different users, it is concluded that it could affect the users? use of sites positively.