Mimarlık eğitiminde konuşulamayanlar: Politika ve siyaset

Abstract

Küresel kalkınma politikaları ve kentsel dönüşüm yatırımlarının güncel tartışma konuları olup, büyük toplumsal hareketleri tetiklediği günümüz siyaset ortamında, sözü geçen çatışmaların merkezinde, yerel ve merkezi yönetim birimleri, STK'lar ve mimarlar yer almaktadır Şehrin sermaye veya mülk sahibi olmayan kullanıcılarının kent üzerinde söz sahibi olmasına engel olan bu organizasyon karşısında mimarların kent hakkını savunucu rol ve sorumluluklarının mimarlık eğitimine nasıl aktarılabileceği bu araştırmanın odak noktasını oluşturmaktadır. Katı yönetim organlarının himayesinde yürütülen inşa faaliyetleri kapsamında hiçe sayılan “kent hakkı”nın savunucusu mimarlar olabilir mi? Peki kent hakkı ve mimarın üstleneceği toplumsal roller mimarlık eğitimi süreçlerinin hangi aşamasında ve nasıl dahil edilebilirler? Bu bağlamda İKÜ, Mimarlık Fakültesi, 5.yy Mimari Tasarım Stüdyosu kapsamında “Mimarlık ve Siyaset” teması konu başlığı olarak seçilmiştir. Öğrenciler 14 haftalık süreç boyunca Karaköy'de çeşitli aşamaları kapsayan 3 atölye çalışmasının ardından konusunu, alanını ve programını kendilerinin belirledikleri tasarımlarını gerçekleştirmiş, kentsel ayrışma, dönüşüm, politika, siyaset, rant ve kent hakkı vb. gibi kavramlar ile yüzleşmiş ve gerçek hayatta uygulamaya yönelik karşılarına çıkabilecek engellere gösterecekleri mimarca tepkilerin neler olabileceğine yönelik çözümler üretmişlerdir.

Todays political environment activating huge global development policies and urban renewal projects is cousing battle royals triggering massive social responses in country-wide scales and central government units, non-governmental organizations and architects are centered in the heart of these discussions. This iniquitous situation puts the architects in a critical position; what are the responsibilities of an architect to the community? In a capital dominated society, can the architect be advocate of ‘right to the city’? If yes, how and specifically when this social roles and responsibilities can be included in architectural education? In this context, 5th semester Architectural Design Studio in Istanbul Kultur University is selected as a case and ‘Architecture and Politics’ has given to the students as the theme for the project. The target of the studio was to create a consciousness regarding the efficient role of architects and the students were expected to complete the project design processes working on the concept of ‘advocating the right to the city’. This study is important, from the point of bringing a new approach to the political issues -which is a part of everyday life, parallel to their approach to the design problems handled in the architectural design education.