Veri̇ Sorumlusunun Aydınlatma Yükümlülüğü

Abstract

Kişinin kişisel verilerinin geleceğini belirleyebilmesinin temel ko-şullarından biri de kendisi hakkında işlenen verilere ilişkin yeterli ölçüde aydınlatılmış olmasıdır. 6698 sayılı Kişisel Verilen Korunması Kanu-nu’nun veri sorumluları açısından öngörmüş olduğu yükümlülüklerden biri de, aydınlatma yükümlülüğünün yerine getirilmesidir. Veri sorumlu-su bakımından bir yükümlülük olarak öngörülen aydınlatma yükümlülü-ğü kişisel verileri işlenen kişi bakımından ise bir hak niteliğindedir. Ay-dınlatma yükümlülüğüne ilişkin yasal düzenleme sözü geçen Kanun’un 10. maddesinde yer almaktadır. Yükümlülüğün yerine getirilmesine iliş-kin usul ve esaslar ise “Aydınlatma Yükümlülüğünün Yerine Getirilme-sinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ” ile düzenlenmiştir. Her veri sorumlusunun asli yükümlülüklerinden olan aydınlatma yüküm-lülüğünün ortaya çıkması ilgili kişinin talebinden bağımsızdır. İlgilinin bu hususta herhangi bir talebi olmasa da veri sorumlusu aydınlatma yü-kümlülüğünü yerine getirmek mecburiyetindedir. Zira gerek ilgili kişinin açık rızası ile gerekse açık rıza gerekmeksizin kanundan kaynaklanan sebeplere dayalı olarak kişisel verilerin işlenmesinde, aydınlatma yü-kümlülüğü söz konusudur. Bu nedenle veri sorumluları açısından bu yükümlülüğün yerine getirilmesinde uyulacak usul ve esaslara ilişkin hukuki çerçeve ile yükümlülüğün kapsamının çizilmesi önem arz etmek tedir. Çalışmamızda, aydınlatma yükümlülüğüne ilişkin hukuki düzen-lemeler, Avrupa Birliği Genel Veri Koruma Tüzüğü ile karşılaştırmalı olarak ele alınmaya çalışılarak, söze konu yükümlülüğün kapsamı ve veri sorumlularının bu yükümlülüğü gereği gibi ifa edebilmeleri için dikkate almaları gereken esaslar değerlendirilecektir.