Okul Öncesi Öğretmen Adaylarının Toplumsal Cinsiyet Rolüne İlişkin Tutumları ile Eleştirel Düşünme Eğilimleri İlişkisi

Abstract

Öğretmenlerin cinsiyet rollerine ilişkin kalıplaşmış rolleri farkında olarak ya da farkındaolmaksızın sınıf içerisinde sürdürdükleri, öğretmenin cinsiyet rollerine ilişkin inanışları vebeklentilerinin çocukların davranışlarına etki ettiği bilinmektedir. Öğretmenler ders etkinliklerindeya da öğrencilerle olan ilişkilerinde bilerek ya da bilmeyerek bu kalıp yargılarla hareketetmektedirler. Cinsiyetçi olmayan bir eğitim yaratmak için en önemli güç öğretmenlerin gücüdür.Öğretmenin toplumsal cinsiyet eşitliği konusunda sınıfında neler yapabileceği, çocukların eşitlikçibakış açısı geliştirmesinde ne gibi yollar izleyeceğini bilmesinin ön koşulu öğretmenin toplumsalcinsiyete ilişkin geleneksel bakış açısını eleştirmesi yani bir başka deyişle eleştirel düşünmebecerisi ile bağlantılı olduğu düşünülmektedir. Bu bağlamda bu araştırmanın temel amacı, okulöncesi öğretmen adaylarının toplumsal cinsiyet rolüne ilişkin tutumları ile eleştirel düşünmeeğilimleri arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Bu kapsamda, okul öncesi öğretmenliği lisansprogramında öğrenimlerini sürdüren 512 öğretmen adayına Toplumsal Cinsiyet Rolleri TutumÖlçeği ve Eleştirel Düşünme Eğilimi Ölçeği uygulanmıştır. Araştırma sonucunda okul öncesiöğretmen adaylarının toplumsal cinsiyet rolleri tutumlarının eşitlikçi olduğu ve eleştirel düşünmeeğilimlerinin yüksek olduğu belirlenmiştir. Okul öncesi öğretmen adaylarının toplumsal cinsiyetrolleri tutumu ile eleştirel düşünme eğilimleri arasında ana boyutlarda ve tüm boyutlarda pozitifyönlü, anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Araştırmada toplumsal cinsiyet rolü ana boyutu ile eleştireldüşünme eğilimi ana boyutu arasında pozitif yönlü, orta derecede ve %12,6 etki bulunmuştur.It is known that teachers' perpetuate stereotyped gender roles in the classroom knowingly or without being aware of them, and accordingly, teachers’ beliefs and expectations about gender roles affect children's behaviors. Teachers may perform these stereotypes intentionally or unintentionally. teachers has an immense power in creating non-sexist education. It is however prerequisite for teachers to criticize conventional gender point of view and namely, be critical thinker. Thus, teachers can know what to do about gender equality and what steps can be followed to raise children with egalitarian perspective. In this context the main purpose of this study is to determine the relationship between pre-school prospective teachers’ gender roles attitudes and their critical thinking tendencies. For this purpose Gender Role Attitude Scale (Zeyneloğlu, 2008) and the Critical Thinking Tendency Scale (Semerci, 2016) were applied to 512 preschool education prospective teachers. As a result of the research, it was determined that pre-school prospective teachers’ gender roles were equitable and their critical thinking tendencies were high. A positive and significant relationship was found between pre-school prospective teachers’ attitudes towards gender roles and critical thinking tendencies in all dimensions. The main dimension of the gender main role and the critical thinking tendency was moderate and 12.6%.