Ergenler İçin Aile Yemekleri Ölçeği'nin Geliştirilmesi

Abstract

Giriş: Aile yemekleri, aynı evde yaşayan aile fertlerinin çoğu veya tamamı ile aynı yerde ve aynı anda yenilen yemekler şeklinde tanımlanmaktadır. Birlikte yemek yeme eylemi aile hayatında merkezi bir noktadır. Ailenin, ergenlik döneminde artan bağımsızlığa ve akran etkisine rağmen beslenme davranışları üzerinde etkisi devam etmektedir.

Amaç: Bu araştırmada, ergenlerin aile yemeklerine yönelik tutum ve davranışlarını değerlendirmek için bir ölçeğin geliştirilmesi amaçlanmıştır.

Yöntem: Bu araştırma, 2018-2019 yılında İstanbul ili Zeytinbumu ve Bakırköy ilçelerinde yer alan liselerde toplam beş grup ile yürütülmüştür. Ölçeğin yapısının ortaya çıkarıldığı grup 662 öğrenci ve yapısının doğrulandığı grup 326 öğrenciden oluşmaktadır. Kişisel Bilgi Formu, Aile Yemekleri Ölçeği ve Hollanda Yeme Davranışı Anketi kullanılmıştır.

Bulgular: Açımlayım faktör analizine göre ölçek 4 alt boyut (Önem, İletişim, Besin Tüketimi ve Besin Tercihi) ve 20 maddeden oluşmaktadır. Ölçeğin tamamı için açıklanan varyans %58,196'dır. Madde toplam korelasyonları 0,573-0,835 arasında değişmektedir. Cronbach Alpha iç güvenirlik katsayıları ölçeğin tamamı için 0,878 ve alt boyutlar için 0,761-0,917 arasında değişmektedir. Birinci düzey dğrulayıcı faktör analizi sonuçlarına göre X2/df= 1,997, SRMR=0,047, RMSEA=0,055, CFI=0,929 ve TLI=0,918 olarak bulunmuş, modelin iyi uyum gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır. İkinci düzey doğrulayıcı faktör analizi sonuçlarına göre X2/df=2,006, SRMR=0,049, RMSEA=0,056, CFI=0,928 ve TLI=0,917 modelin bu değerler açısından iyi uyum gösterdiğini belirtmektedir. Ölçeğin tamamından ve her bir alt boyuttan toplam puan alınabilmektedir. Test-tekrar test korelasyonları, ölçeğin tamamı için 0,90 ve alt boyutlar için 0,72-0,92 arasında değişiklik göstermektedir.

Sonuçlar: Aile yemeklerinin sürekli değişen ve gelişim gösteren çok faktörlü yapısını ergenlerin gözünden değerlendirmek için Aile Yemekleri Ölçeği kullanılabilir. Bu ölçek, Türk kültüründe ergen popülasyonu için geçerli ve güvenilir bir ölçektir.