Riskli Ergen Davranışlarında Anne-Baba Eğitim Düzeyleri ile Okul Sistemi Dışında Kalmanın Etkileri

Abstract

Riskli davranışlar çok sayıda etkenle ilişkilendirilmektedir. Ancak, aynı risk etkenlerine maruz kalan ergenlerin hepsinin riskli davranışlara yönelmediği bilinmektedir. Anne-babanın eğitim seviyesinin koruyucu faktör olarak belirlendiği bazı çalışmalara rağmen, anne-babanın eğitimli olmasının ergenin riskli davranışlara yönelmesi konusunda ne kadar koruyucu olduğu ise tam olarak bilinememektedir. Bu çalışmanın amacı, ergenlerde anne-baba eğitim düzeylerinin ve okulu bırakma nedeniyle okul sistemi dışında kalmanın risk davranışları açısından incelenmesidir. Bu amaçla, seçkisiz olmayan örneklem metodu kullanılarak kanunla ihtilafa düşen suça sürüklenen çocuklara (n=134) Ergen Sağlığı ve Gelişim Envanteri uygulanmıştır. Kontrol grubu olarak ise kanunla ihtilafa düşmemiş ve eğitimlerine devam eden lise öğrencilerine (n=134) aynı envanter uygulanmıştır. Elde edilen veri havuzunda risk davranış ıolarak belirlenen sigara, alkol ve uyuşturucu madde kullanımı ile okul terk durumu, anne ve baba eğitim düzeyleri lojistik regresyon analizi yöntemiyle değerlendirilmiştir. Sigara içmenin azaltılmasÍnda annenin eğitim seviyesinin istatistiksel anlamda etkili olduğu tespit edilmiştir. Alkol ve uyuşturucu madde kullanımında anne ve baba eğitim düzeylerinin herhangi bir etkisi saptanamamıştır. Öte yandan, risk davranışlarının tamamında ergenlerin okula devam etmesi veya okulu bırakmasının anlamlı bir değióken olmadÍğı belirlenmiştir.

Risky behaviors are associated with a number of factors. However, not all young people exposed to the same risk factor tend to externalize risk behaviors. Despite some studies in which the parents' level of education is identified as a protective factor, it is not known how much parental educational level protective against children risky behaviors. The aim of this study is to examine parental education levels and risk behaviors of adolescents who dropped out of the school. Using random sampling method, Adolescent Healt and Development Questionnare was conducted to juvenile delinquents (n=134). As the control group, the same inventory was conducted to high school students (n = 134) who did not conflict with the law and continue their education. Educational status and parental education levels associated with smoking, drinking and drug abuse, were assessed by logistic regression analysis. Maternal educational level was identified as a significant protective factors in order to decrease smoking. On the other hand it is found that parental educational level did not protect adolescent from drinking alcohol or drug abuse. Moreover, adolescent educational status did not classified as a protective factors for smoking, drinking alcohol and drug abuse.