Welcome to IKU Institutional Repository
OpenAccess@IKU is Istanbul Kultur University's Institutional Repository , established in June 2014 to digitally store and provide open access to academic and artistic outputs in line with international standards and intellectual property rights. The system includes various outputs such as articles, presentations, theses, books, book chapters, reports, encyclopedias, and works of art produced by the university's faculty members and students.
Recent Submissions
İşveren ve Çalışanlar İçin Maaş Dışı Yan Hakların Önemi
(Melih Topaloğlu, 2025) YÜCESAN, ERDEM
Amaç – Bu çalışmanın temel amacı, maaş dışı yan hakların iş dünyasındaki artan öneminin ve bu hakların işveren ile çalışan ilişkileri üzerindeki etkilerinin kapsamlı bir şekilde incelenmesidir. Günümüzde işverenler, yetenekli çalışanları çekmek ve elde tutmak için çeşitli yan haklar sunmaktadır. Bu haklar, çalışanların iş tatmini ve bağlılığını artırarak işverenlerin rekabet avantajı elde etmelerine katkıda bulunmaktadır. Yöntem – Araştırma, İstanbul'daki çeşitli endüstri dallarından rastgele seçilmiş 383 bireyin katılımıyla gerçekleştirilen geniş çaplı bir anket çalışmasına dayanmaktadır. Anket verileri, SPSS istatistik yazılımı kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın hipotezleri, maaş dışı yan hakların çalışanların iş tatmini ve örgütsel bağlılık düzeyleri üzerindeki etkilerini incelemek üzere belirlenmiştir. Hipotezler, esnek çalışma saatleri, sağlık sigortası, eğitim fırsatları gibi yan hakların iş tatmini ve bağlılık üzerindeki etkilerini test etmektedir. Bulgular – Analiz sonuçları, esnek çalışma saatleri, sağlık sigortası ve eğitim fırsatları gibi maaş dışı yan hakların, çalışanların iş tatminini ve örgütsel bağlılık düzeylerini önemli ölçüde iyileştirdiğini göstermektedir. Özellikle esnek çalışma saatlerinin ve sağlık sigortasının çalışanların motivasyonunu ve bağlılığını artırdığı bulunmuştur. Ayrıca, eğitim fırsatlarının çalışanların kendilerini geliştirmelerine ve kariyerlerinde ilerlemelerine katkı sağladığı gözlemlenmiştir. Bu haklar, işverenler için ciddi bir rekabet avantajı sağlamaktadır. Yan haklar, yetenekli bireylerin çekilmesi ve elde tutulması kapasitesini önemli ölçüde güçlendirmektedir. Tartışma – Araştırmanın bulguları, maaş dışı yan hakların modern iş dünyasında bir lüks olmaktan öte, işveren-çalışan ilişkilerini pekiştiren ve organizasyonun toplam başarısına katkıda bulunan vazgeçilmez unsurlar olduğunu vurgulamaktadır. Bu hakların stratejik yönetimi, işletmelerin uzun vadeli başarılarını desteklemek adına büyük önem taşımaktadır. Ayrıca, yan hakların etkin bir şekilde yönetilmesi, işverenlerin yetenekli çalışanları çekme ve elde tutma kapasitelerini artırarak rekabet avantajı elde etmelerine yardımcı olmaktadır. Bu bağlamda, çalışma, maaş dışı yan hakların stratejik önemine dikkat çekerek, iş dünyasına yönelik önemli içgörüler ve öneriler sunmaktadır.
Otel İşletmelerinde Gıda İsrafı Üzerine Bir Araştırma: İstanbul Örneği
(Melih Topaloğlu, 2025) Mustafa Murat Kızanlıklı; ARSLAN, PELİN FATMA TUNA; Kızı, Mırzagül Baktıbek
Amaç – Bu araştırmanın amacı otel işletmelerinde gıda israfının nedenlerini, israfın üretimin hangi aşamasında ve hangi nedenlerle ortaya çıktığını ve bunlara ilişkin alınabilecek tedbirleri ortaya koymaktır. Yöntem – Araştırmada İstanbul’daki 5 yıldızlı otel işletmelerinin yiyecek-içecek departmanı yöneticileri ile görüşme yapılarak işletmelerindeki gıda israfına yönelik durum ve buna yönelik tedbirler araştırılmıştır. Verilerin toplanmasında yapılandırılmış görüşme formu kullanılmış ve araştırmaya katılmayı kabul eden 12 yönetici ile görüşme yapılmıştır. Elde edilen bulgular Nvivo nitel veri analizi programıyla analiz edilerek, gıda israfının nedenleri ve alınabilecek önlemlere ilişkin tema grupları ve kelime bulutları oluşturulmuştur. Bulgular – Elde edilen bulgulara göre gıda israfının en yoğun olarak mutfak/ön hazırlık aşamasında olduğu, servis türü ve zamanına göre ise açık büfe restoranlarda ve kahvaltıda yaşandığı tespit edilmiştir. Gıda israfının önlenmesine yönelik alınabilecek tedbirlere ilişkin bulgularda ise, satın alma aşamasında ürünlerin ihtiyaç kadar, doluluğa göre ve günlük talepler dikkate alınarak tedarik edilmesi gerektiği öne çıkmaktadır. Ürünleri depolama aşamasında en önemli tedbir olarak “ilk giren ilk çıkar” (FIFO) yöntemi önerilmiş, ön hazırlık sırasında ise yemeklerin standart reçetelere uygun olarak hazırlanması ve personelin bu konudaki bilgisi ve farkındalığının önemi belirtilmiştir. Servis esnasında da yine personelin bilgisi ile iletişim becerisi, porsiyonların azaltılması, menülerin daraltılması, doğru sipariş ve bilgilendirme öne çıkmaktadır. Tartışma – Gıda israfının azaltılması noktasında özellikle personelin eğitimi ve farkındalığının arttırılması ile misafirlerde gıda israfına dikkat çekmek için bilgilendirme notları, dikkat çekici görseller ve uyarıların oldukça önemli olduğu belirtilmiştir. Çalışmanın son bölümünde elde edilen bulgular literatürde yapılan diğer araştırma bulgularıyla karşılaştırılarak tartışılmış ve sonraki araştırmalara yönelik önerilerde bulunulmuştur.
Examining the Mediating Role of Social Worth in the Effect of Employees’ Person Environment-Fit on Entrepreneurial Intention
(Beta Basım Yayım Dağıtım AŞ., 2025) MUMCU, ARTÜR YETVART
Purpose: To examine how employees’ person-environment fit influences their entrepreneurial intenti- ons and whether perceived social worth mediates this effect, in the context of Türkiye. Methodology: Survey data from 289 employees with at least five years’ work experience (251 valid responses) were analyzed using confirmatory factor analysis and structural equation modeling to test hypothesized relationships. Findings: Person-environment fit significantly increased entrepreneurial intention, particularly in the person-job fit dimension. Perceived social worth partially mediated this effect. Practical implications: Organizations can foster inclusive, supportive work environments to enhance employees’ social worth, strengthening entrepreneurial motivation and aiding talent retention and adaptability. Originality: The study provides a novel contribution to the literature by integrating person-environ- ment fit and social worth perspectives to explain entrepreneurial intention.
Letter to the Editor Regarding "Effectiveness of Bracing Combined With Exercise-based Treatment of Adolescent Idiopathic Scoliosis: Assessing the Synergistic Benefits: A Systematic Review"
(Wolters Kluwer, 2025) Çolak, Tuğba Kuru; Akçay, Burçin; APTİ, ADNAN; Dereli, Elif Elçin
Artificial Intelligence-Assisted Optimization of Extraction Enhances the Biological Activity of Phylloporia Ribis
(Nature Publishing Group, 2025) KORKMAZ, ARAS FAHRETTİN; Gürgen, Ayşenur; Krupodorova, Tetiana; Sevindik, Mustafa; Akata, Ilgaz
This research focuses on enhancing the extraction efficiency of Phylloporia ribis and assessing its biological functions. Key parameters including extraction temperature, duration, and ethanol-to-water ratio were optimized through both Response Surface Methodology (RSM) and an integrated Artificial Neural Network-Genetic Algorithm (ANN-GA) approach. The extracts obtained via ANN-GA exhibited greater antioxidant activity and higher concentrations of phenolic constituents such as gallic acid, quercetin, and vanillic acid. Compared to RSM-optimized samples, ANN-GA extracts demonstrated superior free radical scavenging, stronger ferric reducing power, and a more potent dose-dependent inhibition of cell proliferation. In addition, P. ribis extracts showed enzyme-inhibitory properties against acetylcholinesterase and butyrylcholinesterase, suggesting their potential utility in pharmaceutical and biotechnological applications. The ANN-GA method appears to be a promising tool for maximizing both the yield of phenolic compounds and the biological efficacy of extracts. Further advanced biotechnological optimization studies are advised to unlock the full therapeutic potential of P. ribis.