Okulöncesi öğretmen adaylarının demokrasiye ilişkin metaforları

Abstract

Bu çalışmanın amacı geleceğin öğretmenleri olacak okulöncesi öğretmen adaylarının demokrasi kavramını nasıl algıladıklarını ortaya koymaktır. Bu doğrultuda, araştırmada nitel araştırma yaklaşımı benimsenmiştir. Bu kapsamda, araştırmaya katılan öğrencilere demokrasi kavramını neye benzettikleri ve bu benzetimi niçin yaptıklarını ortaya koyabilecekleri bir açık uçlu anket formu uygulanmıştır. Bu kapsamda, Anadolu Üniversitesi Okulöncesi Öğretmenliği Programında okuyan ve araştırmaya gönüllü katılan 166 öğrenciye ulaşılmış ve 125 öğrencinin anket verileri değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda öğretmen adaylarının demokrasi kavramına ilişkin metaforları dokuz farklı kategoride toplanmıştır. Elde edilen metaforlar; özgürlük, farklı düşüncelerin bir arada bulunması, işbirliği, yaşamsal önem taşıması, eşitlik-adalet, insiyatife bağlı değişebilme, imkansızlık yönü ile demokrasi olarak belirlenmiştir. Öğretmen adayları en fazla eşitlik- adalet kategorisinde metafor oluşturmuşlardır. En sık tekrarlanan metafor ise terazi metaforudur. Araştırmanın sonucunda öğretmen adaylarının demokrasi kavramını tüm boyutlarıyla ele almadıkları, en fazla yönetim boyutunda yoğunlaştıkları belirlenmiştir. Aynı zamanda öğretmen adaylarının demokrasi kavramını siyaset, ülke yönetimi gibi kavramlarla ilişkilendirmelerine karşın eğitim süreçleri ile ilişkilendirenlere rastlanmamıştır.

The purpose of this study is to put forth how the preschool teacher candidates perceive the concept of democracy. Therefore, qualitative research method was adopted in this study. Within this scope, 163 students studying in Preschool Education Program in Anadolu University, who participated in the study voluntarily, were made to fill in the open ended questionnaire which would demonstrate what they associated the concept of democracy with and why they did this association and next, the data obtained from 125 of the questionnaires were assessed. As a result, teacher candidates’ metaphors toward the concept of democracy were classified in nine different categories. The metaphors obtained were identified as; freedom, different opinions existing together, cooperation, having an essential importance, equity-justice, and capability to change based on initiative, impossibility aspect. The teacher candidates mostly formed metaphors in the equity–justice category. The mostly repeated metaphor appeared to be the balance metaphor. As a result of the research, it was found out that the teacher candidates didn’t evaluate the concept of democracy in all aspects but focused mostly on the management aspect. Furthermore, although it was found out that they associated the concept of democracy with concepts as politics or governing of a country, they didn’t associate it with the education processes.