Tarsus, yeni hamam restorasyon ve yeniden kullanım projesi

Abstract

Kültürümüzde hamam binaları, dilden edebiyata ve gündelik hayata kadar önemli bir yer tutmuştur. Tüm Türk toplulukları temizliğe önem vermiş, gittikleri her yerde hamam binalarını inşa etmişlerdir. Bu sebeple, Anadolu'nun her köşesinde, yok olmaya yüz tutmuş hamam binalarının bulunması, bunların doğru tespiti, analizi, belgelenmesi, değerlendirilmesi ve korunabilmesi sorunlarını beraberinde getirmektedir. Bu çalışma Tarsus'ta XVI. yüzyıl yapılarından olan Yeni Hamam'ı konu etmektedir. Çalışmanın amacını, yapının korunarak gelecek nesillere sağlıklı bir şekilde aktarılabilmesi için bugünkü durumunun incelenmesi, restorasyon imkanlarının tespiti ve uygun işlev araştırması oluşturmaktadır. Çalışma kapsamında Yeni Hamam'ın günümüzdeki durumu incelenmekte, tarihi araştırma ve karşılaştırmalı çalışmalar yardımıyla özgün durumu araştırılmaktadır. Elde edilen bilgilerin değerlendirilmesiyle, özgün durumunu koruyan bir restorasyon projesi ve uygun bir işlevin belirlendiği bir yeniden kullanım projesi önerilmektedir. Yeni Hamam'ın restorasyon önerisi ve Kent Müzesi olarak işlev kazandırılmasını konu eden bu tez 5 bölümden oluşmaktadır. Bölüm I' deki giriş bölümünde, çalışmanın amacı ve yöntemi anlatılmaktadır. Bölüm II' de, hamam yapılarının tarihsel gelişimi anlatılmakta, hamam binalarının tasarımıyla ilgili genel bilgiler verilmekte. Türk Hamamının, kültürümüzdeki yeri ve mimari özellikleri anlatılmaktadır. Ayrıca karşılaştırmalı çalışma yapılarak bölgede bulunan 16. yüzyıla ait hamamların bazıları irdelenmektedir. Bölüm III' de, yapının bulunduğu çevrenin tarihi ve sosyo-ekonomik gelişimi ile Yeni Hamam'ın konumu, tarihçesi ile Yeni Hamam'ın tasarım ve mimari elemanlarının özellikleri detaylı bir biçimde incelenmekte, değişim ve bozulmalar tespit edilerek günümüzdeki durumu değerlendirilmektedir. Bölüm IV' de, Yeni Hamam'a ilişkin, mevcut durum, özgün izler, karşılaştırmalı çalışmalar ve yapının eski durumunu gösterir belgeler ışığında restitüsyon önerilerine yer verilmektedir. Bölüm V' de, Yeni Hamam'ın mevcut durumu ve restitüsyon önerileri doğrultusunda yapıya yapılması gereken müdahalelere ilişkin restorasyon projesi ile yeniden kullanıma ilişkin olası sorunlar ve Yeni Hamam'ın potansiyel durumu irdelenerek Kent Müzesi olarak yeniden kullanımına yer verilmektedir. Bölüm VI'da ise, tez sonucu ortaya konarak tartışılmaktadır.