Kişilik özellikleri ile tükenmişlik arasındaki ilişkide yıldırma eylemlerine maruz kalma ve örgütsel sessizliğin biçimlendirici etkisi

Abstract

İnsanın mutlu, dengeli, sağlıklı bir yaşam sürdürmesi, günümüz koşullarında gitgide zorlaşmaktadır. Özel yaşam ve iş yaşamı bazen birbirinden bağımsız da olsalar, her ikisinde de olan güçlükleri birbirine yansıtırlar. Bu durum, yaşamımızı daha da karmaşık hale getirir. İş yaşamında başarılı olmak, artan rekabet ortamında varlığını sürdürebilmek için zorlu bir mücadele gerektimektedir. Bu mücadele, bir süreç içerisinde olur. Bu süreç içerisinde de insanlar, diğer bazı insanların yönetimi altında çalışmak zorundadırlar. Bir başka insanın diğerini yönlendirdiği ve yönettiği bu süreç, fedakârlık istemekte, bazen de kişiyi sıkmakta, hattâ psikolojik sıkıntıların ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Tezimde, günümüzün çalışma koşullarında son derece önemli olan yıldırma eylemi kavramı, tükenmişlik, örgütsel sessizlik ve kişilik özelliklerini incelerken, bir yandan da çalışanların duyarsızlaşma düzeyini, olaylara karşı koruma ve korunma algılarını değerlendirmekteyim. Bu çalışmada, bağımsız değişken kişilik özellikleri ile ara değişken olan yıldırma eylemine maruz kalma sıklığı ve bağımlı değişken olan tükenmişlik belirtileri arasında olan ilişkiyi belirlemek ve buradan hareketle tükenme probleminin kaynağını tespit ederek soruna yardımcı çözüm önerileri oluşturmak amaçlanmıştır. Tükenmişlik ve yıldırmaya maruz kalma sıklığı, değişkenlerine etki yapan şartlı değişken rolünü oynayan örgütsel sessizlik kavramı da analiz edilmiş ve aralarında istatistik düzeyde anlamlı ilişki bulunamamıştır. Bunun olası nedenleri sonuç bölümünde tartışılmıştır.